İnsanların kendilerini güldüren kişilerden hoşlandığını eminiz siz de birçok sefer duymuşsunuzdur. Birilerinden söz edilirken “Ay, çok komiktir o!” benzerinde tanımlamalara da denk gelmişsinizdir. İnsanları komik biri yapan şey nedir? Peki gerçekten insanların yaptıkları şakalar bize onlar hakkında bir şeyler söyler mi?


Mizah kullanımı sosyal yaşantımızı doğrudan etkiliyor. Yaptığımız şakalar, güldüğümüz şakalar, şaka yoluyla ifade ettiğimiz duygular, gülerek üstesinden geldiğimiz sorunlar… Bunların hepsi ilişkilerimizi şekillendiriyor. Mizah arkadaşlık ilişkisinden romantik ilişkiye kadar neredeyse kurduğumuz her ilişkide bir yere sahip. Öte yandan, her mizahi içerik herkesi güldürmeyebiliyor. Kimin neye güldüğü bireysel olmakla birlikte mizahın türüne ve kullanım şekline göre de değişiyor. Mizahın farklı kullanım biçimlerini dört alanda özetleyebiliriz:

1. Başkalarını dahil ederek, hep birlikte güldüğümüz, kimsenin gücenmediği günlük mizah.
2. Birilerinin küçümsendiği veya aleyhinde konuşulduğu, genellikle mizahın odağı olan kişi için kırıcı ve yıpratıcı olan saldırgan mizah.
3. Başımıza gelen olumsuz durumlar hakkında yaptığımız, amacı bizim modumuzu yükseltmek olan ve strese karşı kullanabildiğimiz sağlıklı bir başa çıkma mekanizması olan yüceltici mizah.
4. Başkalarını güldürmek uğruna kendimizi harcadığımız, genellikle hem kendimizden hem de başkalarından gerçek hislerimizi saklamamıza yardımcı olan kurbancı mizah.

Araştırmalara dayanarak ilişkileri birlikte gülünen anlar üzerinden değerlendirmek mümkün. Bir şeylere birlikte gülüyor olmak, birliktelik hissini ve kişiler arasındaki yakınlığı artırıyor. Peki, mizah ilişkileri hangi açılardan etkiliyor?

1. Kişileri daha çekici kılıyor.

Araştırmalar iyi bir mizah anlayışının insanları daha çekici kıldığını, bu nedenle partner seçiminde önemli bir kriter olduğunu söylüyor. Evrimsel açıdan bakıldığında, bir erkeğin iyi bir mizah anlayışının olması zeki, yaratıcı ve sıcakkanlı olduğuna işaret edebiliyor, bu da komik erkekleri daha çekici kılıyor.

2. Sosyalleşmeyi kolaylaştırıyor.

İyi bir mizah anlayışı yalnızca romantik anlamda olumlu etkiler göstermiyor. Kişilerin arkadaş gruplarına kabul edilmesi de güldükleri ve güldürdükleri zamanlar üzerinden değerlendiriliyor. İnsanlar benzer mizah anlayışına sahip oldukları kişilerle yakınlaşmayı tercih ediyorlar.

3. İlişki memnuniyetini artırıyor.

Evli çiftlerle yapılan bir çalışmada partnerlerinin komik olduğunu düşünen kişilerin böyle düşünmeyenlere kıyasla ilişki memnuniyetlerinin daha yüksek olduğu görülüyor. Günlük mizah kullanımının kişilerin partneriyle birlikte olma sürelerini doğrudan etkilediği, günlük mizahın daha çok kullanıldığı ilişkilerin diğer ilişkilere kıyasla daha uzun sürdüğü biliniyor.

4. Anlaşmazlıkları yumuşatabiliyor.

Gülmek, ilişkiler için en iyi ilaç olabiliyor. Güldüğümüz zaman stres seviyemiz düşüyor ve modumuz yükseliyor. Ayrıca gülmek bizi psikolojik olarak daha dayanıklı kılıyor. Ortada bir anlaşmazlık olması durumunda, yerinde ve doğru zamanda yapılmış bir şaka iki tarafı da güldürebiliyor ve odağı çıkmaza girmiş bir tartışmadan bir an da olsa uzaklaştırabiliyor. Var olan bireysel farklılıkların sivri yönlerini yumuşatabiliyor ve bu özellikleri kabullenmeyi kolaylaştırabiliyor. İfade etmekte zorlandığımız düşüncelerimizi ifade etmek için bizi daha az zorlayan bir yol da olabiliyor. Başvurduğumuz mizahi yöntem karşımızdaki kişiyi incitmediği sürece, bir şeyleri bizim açımızdan görmesi için bir örnek teşkil edebiliyor. Bu nedenle yakınlık içeren her ilişkide mizahın bazen bir yapıştırıcı görevi üstlendiğini ve bir şeyleri tamir etme sürecinde destekleyici olduğunu söyleyebiliriz.

5. Orgazm sıklığını ve şiddetini artırabiliyor.

“Aşkla karın doymaz.” sözüne benzer olarak “Gülmekle orgazm olmaz.” diyebilirsiniz fakat çalışmalar aksini gösteriyor. Heteroseksüel ilişkilerde partnerlerini komik bulan kadınların daha fazla ve şiddetli orgazmlar yaşadığı belirtiliyor. Ek olarak, bu kadınların daha sık bir şekilde seksi başlatan taraf oldukları ve daha sık seks yaptıkları bulunuyor. Fakat aynı sonuçlara komik kadınlarla birlikte olan erkeklerde rastlanmıyor.

Bu yazımızda mizahın ilişkilere olumlu etkilerinden söz etmiş olsak da olumsuz öğeler içeren agresif mizahın kişilerin ilişki memnuniyetini olumsuz etkilediğini söylemeden bu yazıyı bitirmek istemedik. Eğer ofansif mizahtan hoşlanıyorsanız, bunu ilişkinize zarar vermeyecek derecede yapmaya dikkat etmek gerekiyor. Alaycı ve küçümseyici şakalar bir noktada kalp kıran birer unsur olabiliyor. Umarız kimseyi kırmadığınız ve sizin de kırılmadığınız ilişkiler kurabiliyorsunuzdur!