İş Yerinde Obsesif Kompulsif Bozukluk

Sena Sadi

İş Yerinde Obsesif Kompulsif Bozukluk

Brita Grangström - A Jug for the Flowers (Tarihi bilinmiyor)

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), kişinin gündelik yaşamını engelleyecek kadar yoğun bir şekilde yaşanan yineleyici nitelikli düşünce ve davranışlar olarak tanımlanıyor. OKB, takıntılı istenmeyen düşünce ve dürtüler anlamına gelen “obsesyonlar” ile bu obsesyonların neden olduğu yoğun sıkıntı ve huzursuzluğu azaltmak ya da ortadan kaldırmak üzere yapılan yineleyici zihinsel eylemler ve davranışlar anlamına gelen “kompulsiyon” davranışlarının bir araya gelmesiyle oluşan bir hastalık. Kompulsiyonlar kişiden kişiye farklılık gösteriyor fakat bazı yaygın davranışlar da mevcut. Örneğin; nesneleri saymak, numaralandırmak, bir şeyleri art arda kontrol etme, elleri tekrar tekrar yıkama isteği gibi. OKB’li kişiler, ritüel olarak da adlandırılan bu davranışları yapmadıkları takdirde başlarına kötü bir şey geleceğini, belki de bir felaket olacağını düşünüyor. Fakat bu ritüeller kişinin kaygısının yalnızca bir süreliğine azalmasına yardımcı oluyor ve uzun vadede bir çözüm sunmuyor. Kompulsiyonların sıklığı ise kişinin yaşam kalitesini ve işlevselliğini ciddi bir şekilde etkileyebiliyor. OKB'si olan kişiler, günlük işleri yönetmekte sıkıntılar yaşadıkları gibi bu durum iş hayatlarını da etkileyebiliyor.


Obsesif Kompulsif Bozukluk ve İş Yeri

OKB iş yerinde genellikle iş arkadaşları, çalışanlar veya yöneticiler arasında yanlış anlaşılmaların yaşanmasına sebep olabiliyor. Özellikle kişi OKB’li olduğunun farkında değilse veya iş yerine söylemekten çekiniyorsa bu durum daha da sıkıntılı bir hal alabiliyor. Bu duruma örnek olarak OKB'si olan birinin iş yerinde toplantıya girmeden önce dosyalarını birden çok kez kontrol etme ritüeline sahip olmasını verebiliriz. Kişi yüksek ihtimalle bu eylemi gerçekleştirmek için toplantıya geç kalacak, iş arkadaşları ve işvereni tarafından ise sorumsuz veya düzensiz olmasından kaynaklı geç kaldığı düşünülecek. OKB'nin semptomları, kişinin iş yerindeki görevlerinde ilerlemesinin yavaş olduğunu, işlerini ertelediği veya motive olamadığı izlenimini yaratabiliyor. Bu durum hem kişi hem de çevresi için problemlere yol açabiliyor. OKB’li kişinin işvereni ile durumu hakkında konuşması, iş yerinde başarısını arttıracak değişikliklerin yaratılmasına yardımcı olabiliyor.

  • Obsesif kompulsif bozukluk iş yerine açıklanmalı mıdır?
OKB'nizi potansiyel veya mevcut işvereninize açıklamayı seçmek sizin için zor bir karar olabilir. İş arkadaşlarınızdan gelen olumsuz görüşlerden, patronunuzun onaylamamasından veya belirli projeler için göz ardı edilmekten korktuğunuz için iş yerinizi bilgilendirmemeyi seçebilirsiniz. Bu noktada kararınızı etkileyecek en önemli kısım belirtilerinizin ne kadar şiddetli olduğu olabilir.

  • Belirtileriniz ne kadar şiddetli?
Belirtileriniz özellikle şiddetliyse bunları iş yerinde gizlemek son derece zor olabilir.Örneğin, ellerinizi yıkamak için saatler harcıyorsanız sonunda sorular ortaya çıkacaktır.Bu gibi durumlarda, hastalığınızı işvereninize açıklamak, işte yaşadığınız semptomlarla yapıcı ve proaktif bir şekilde başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Öte yandan, semptomlarınız hafif, kontrol edilebilir ise (obsesyonlarda olduğu gibi), açıklamanın sizi daha iyi hissettirip hissettirmeyeceği üzerine düşünerek karar verebilirsiniz. İşvereninize neler olup bittiğini anlatmak yerine belirtilerinizi gizlemenin ne kadar stresli olacağına dair bir artı eksi tablosu yapmanız daha iyi karar vermenize yardımcı olabilir.

Açıklamak zorunda değilsiniz.

Böyle bir durumda zorunluluğunuzun olmadığını ve bu kararı kendiniz almanız gerektiğini unutmamalısınız. İşvereniniz ne kadar destekleyici görünürse görünsün, OKB'niz olduğunu açıklamakta rahat olmayabilirsiniz.Ayrımcılık ve damgalanma konusundaki rahatsız edici korkular, sizin için riskli bir durum olabilir.Genel olarak başkalarına, özellikle de yakın olduğunuz kişilere söylemekten kaçınıyorsanız, bu muhtemelen OKB'nizi işvereninize açıklamak için (en azından şu anda) yeterince rahat olmadığınızın iyi bir göstergesi olabilir. Öte yandan, hastalığıyla hiç sorun yaşamayan biri olabilirsiniz ve paylaşmaktan çekinmeyebilirsiniz.

  • Obsesif kompulsif bozukluk iş yerinde avantaja dönüşebilir mi?
OKB'si olan biri için doğru mesleği bulmak zor olsa da bu bozukluğa sahip milyonlarca insan üretken ve tatmin edici bir şekilde kariyerlerini sürdürüyor. OKB’yi iş yerinizle paylaşmak hem sizin hem de işvereniniz için avantajlı bir duruma dönüşebilir. Patronunuzla bu durumu konuşabilir ve tekrar tekrar kontrol gerektiren işlerin sizin için daha uygun olacağını ve bu durumun avantaja dönüşeceğini söyleyebilirsiniz. Örneğin, kalite kontrolüne odaklanan bir işte başarılı olabilirsiniz. Herhangi bir bozukluğun olumlu özelliklerinden yararlanabilen bir işveren, çalışanlarından ölçülebilir bir başarı ve üretkenlik elde edecektir. İşverenler çoğu zaman bir bozukluğun olumsuz özelliklerine odaklanır ancak OKB'nizi bu tür bir enerjiye yönlendirip kullandığınızda işvereniniz için de sizin için de faydaları olduğunu göreceksiniz. OKB ile ilgili psikolojik destek alabilir, bu sayede iş hayatınızda da bu durumla daha iyi baş edebilirsiniz.

[1] Neal-Barnett, A., & Mendelson, L. L. (2003). Obsessive compulsive disorder in the workplace: An invisible disability.Women & Therapy,26(1-2), 169-178.
[2] Kelly,O. (2020, October 23). Dealing With Employers When You Have OCD. Verywellmind. Retrieved From https://www.verywellmind.com/ocd-and-work-dealing-with-employers-2510555
[3] OCD presents unique challenges in the workplace. (2020, June 08). Retrieved from https://www.promisesbehavioralhealth.com/addiction-recovery-blog/ocd-presents-unique-challenges-in-the-workplace/
[4] Obsesif - Kompulsif Bozukluk. (n.d.). Retrieved from https://psikiyatri.org.tr/halka-yonelik/29/obsesif-kompulsif-bozukluk

Benzer yazılar

Bitmek Bilmeyen Erteleme Döngüsü

İşlerini son ana bırakanlardan mısınız? Yumurta kapıya dayanmadan odaklanıp çalışamadığınızı mı düşünüyorsunuz? Erteleme davranışının pençesine takılmış olabilirsiniz!

Aşkı İlmek İlmek İşleyenler: İlişkinizin Nasıl Bir Örüntüsü Var?

İlişkilerde farklı farklı örüntüler görmek mümkün. Peki bu örüntüler kendilerini nasıl gösterirler?

Destek İstemekte Neden Bu Kadar Zorlanıyoruz?

Destek almak zayıflık mıdır? Profesyonel destek alırsak toplumdan dışlanır mıyız? Kimlerden destek isteriz? Ya aradığımız desteği alamazsak?

İş Yerinde Obsesif Kompulsif Bozukluk

Takıntılı düşünceleriniz, tekrar tekrar kontrol ettiğiniz işler veya ritüelleriniz iş hayatınızda büyük problemler yaşamanıza sebep oluyor mu?

Psikiyatrik Problemlerin Etiketlenmesini Nasıl Aşabiliriz?

Psikiyatrik rahatsızlıklar hakkında ne kadar bilgilisiniz? Psikiyatrik bir hastalığı olan birine nasıl yaklaşırsınız? Etiketlemenin önüne nasıl geçilebilir, cevabı yazımızda.

Örgütsel Bağlılık Neden Önemli?

Örgütsel bağlılık ile çalışanların iş performansı, motivasyonları, işten ayrılmaları ya da devam etmeleri arasında bir ilişki bulunuyor.

İş Kaybı Sonrası Yaşanan Yas Dönemi

Bir işe sahip olmak bize statü, öz güven ve sağlamlık getiriyor. Peki bu işi kontrolümüz dışında kaybedersek ne oluyor?

Duygusal Zeka Nedir? - 2

Duygusal zeka ilişkilerimizi yakından etkiliyor. Duygusal zekanın nelerden etkilendiğini ve nasıl geliştirilebileceğini açıklıyoruz!

Mutsuz Olmanıza Rağmen İşinizi Neden Bırakmıyorsunuz?

Her sabah işe giderken ayaklarınız geri geri gidiyor, pazartesi günlerinden nefret mi ediyorsunuz? İşten ayrılmanın neden zor olduğu üzerine bir yazı hazırladık.

Profesyonel İş Yaşamına Dair 3 Film

Profesyonel hayat hayatımızı yakından etkiliyor. İş yaşamındaki ilişkileri ve bu ilişkilerin psikolojik etkilerini konu alan 3 farklı film!

İş Yerindeki Engeller: Damgalamanın Kaldırılması

İşe alım süreçlerini farklı gruplar için daha adil kılmak ve daha kapsayıcı bir çalışma alanı oluşturmak için yöneticiler neler yapabilir?

Birbiriyle Çatışan Duygular Hissetmek

Hepimiz birbiriyle çatışan duygular, düşünceler ve davranışlar içine girebiliyoruz. Peki en çok hangi konularda çatışmalı anlar yaşıyoruz?

Aşkın 6 Mil Derinliğinde Su Üstünde Kalmanın Çabası: Submarine

Bozuk bir aile yapısı içinde, ergenliğin getirdiği karakter bunalımıyla uğraşan Oliver, ebeveynlerinin evliliklerini kurtarmaya çalışıyor.

Hibrit Çalışmaya Geçişin Uyandırdığı Kaygıyla Baş Etmek - Part 2

Uzun süre evden çalışmanın ardından hibrit sisteme geçmek sizi strese mi sokuyor? Bu sorular yardımıyla stresle daha kolay baş edebilirsiniz.

İş Yerinde Kültürel Çeşitlilik

Şirketler çalışanlarına kültürel çeşitliliğin ve eşitliğin olduğu çalışma ortamları sağlamalı. Bu doğrultuda atılması gereken adımlar neler?

İdeal Takım Büyüklükleri ve Sosyal Kaytarma

Kişi sayısı arttıkça verim artar mı yoksa az insanla daha verimli çalışılabilir mi? İdeal takım sayısı kaç kişidir? Cevabı yazımızda.

Bizim için Anlamlı Bir İşte Çalışıyor Olmak

Bizim için anlamlı bir işe sahip olmamız için amaçlarımızın, değerlerimizin ve zevklerimizin işimizle örtüşüyor olması gerekiyor.

Hibrit Çalışmaya Geçmenin Uyandırdığı Kaygıyla Baş Etmek - 1

Uzun süre evden çalışmanın ardından hibrit sisteme geçmek sizi strese mi sokuyor? Kendinize sorduğunuz bazı sorular, stresle baş etmenize yardımcı olacak.

İş Yerinde Mükemmeliyetçilik Faydalı Mı Zararlı Mı?

En büyük zayıflığım, mükemmeliyetçi olmam! Bir saniye, mükemmeliyetçilik olumlu ve faydalı bir özellik değil miydi? Detaylar yazımızda.

Beden algımız romantik ilişkimizi etkileyebiliyor.

Daha olumlu bir beden algısına sahip olan kişiler partnerleriyle kurdukları romantik ve cinsel ilişkilerde daha fazla memnuniyet duyabiliyorlar. Peki neden?

İlişkinde Kaygı Mı Duyuyorsun?

Arkadaşları beni sevecek mi? Onu çok mu bunalttım? Kaygılı biriyseniz bu düşüncelere yabancı değilsiniz. Gelin bunları yakından inceleyelim!

Karantina Sonrası İş Yerine Dönmeye Kendimizi Hazırlamak

Pandeminin etkisi giderek azalıyor. Fakat iş yerine yeniden dönme fikri kaygı uyandırıcı olabiliyor. Bu kaygıyla nasıl başa çıkabiliriz?

İçini Açamamak: şarkılarla Kaçıngan Bağlanma

İnsanların %21'inin kaçıngan bağlanma türüne sahip olduğu düşünülüyor. Peki, bunun müzikte ne gibi yansımaları var?

Psikolojik Problemlerin Etiketlenmesi

Psikiyatrik bozukluklar hakkındaki ön yargıların giderilmesi, etiketlenmenin ve dışlanmanın önüne geçilmesinde ve tedavi sürecinde önem taşıyor.

İş Yerinde Öz Saygı

İş yerinde öz saygımıza tehdit oluşturabilecek birçok durumla karşılaşsak da öz saygımızı güçlendirebileceğimiz stratejiler bulunuyor!

Ulaşamadığımız Hedeflerle Nasıl Baş Edebiliriz?

Uzun vadeli ve ulaşılması güç hedefleri gerçekleştirme çabası, her zaman başarıyla sonuçlanmaz. Başarısızlık durumunda ne yapabilirsiniz?

Doğum Kontrolü Nedir?

"Korunmadan birlikte oldum, hamile kalmış olabilir miyim?" Doğum kontrol yöntemlerine dair yanlış birçok bilgi yayılıyor. Bu işin doğrusu ne?

İş yerinde ağlıyor musunuz? Sorun değil!

İş yerinde ağlamak zayıflık belirtisi olarak görülebiliyor. Halbuki bazen yapmamız gereken savunmasızlığımızı kabul etmek oluyor.

İş Mülakatlarında Sormanız Gereken Sorular

İş mülakatlarında sorulan sorulara verilen cevaplar ne kadar kritik olsa da fırsatınız olduğunda sizin de sorabileceğiniz sorular bulunuyor!

İş Yerindeki Zorbayı Tanımak ve Onunla Baş Etmek

İş yerindeki zorbayı tanımak ve bu konuda bir çözüm üretmek için uzmanlar tarafından önerilen Y.A.S.A. adımları nelerden oluşuyor?

İş Yerinde Mobbing'e Uğradığınızı Gösteren 5 İşaret

İş yerinde psikolojik taciz anlamına gelen mobbing, kurumsal hayattaki ciddi problemlerden biri. Mobbing'i gösteren işaretler neler?

Kariyer Seçiminiz ile İlgili Çok Düşündüğünüzün 5 Kanıtı

"Ya seçimlerimden pişmanlık duyarsam?", "Ya bu iş bana uygun değilse?" Kariyerinizi düşünmek uyumanıza engel olmaya başlamış olabilir.

Ayrılık Sonrası Seks

Ayrılma sonrası seksin nedenleri, cinsiyetler arası genel farklılıkları ve etkilerini öğrenmek için yazımızı inceleyebilirsiniz.

Çocuklarda Mental Sağlığı Destekleme Yolları

Çocuğunuzun mental sağlığını güçlendirmek ve desteklemek için bir ebeveyn olarak yapabilecekleriniz bulunuyor. Detaylar yazımızda!

Çalışanlarla Ruh Sağlığı Hakkında Konuşmak

Ruh sağlığı hassas bir konu ve hele de iş yerinde bununla ilgili konuşmak kolay olmayabilir. Bu yazımız bu konuda size yardımcı olabilir.

Hedeflerinizi Gerçekleştirebilmek İçin 8 İpucu

Her yılbaşında, doğum gününde yapılan o planlar. Kaçı gerçeğe dönüşüyor? Hedeflerinizi fethetmek için ipuçları yazımızda!

Ebeveynlik Stilleri

Çocuğunuzun davranışlarını ne ölçüde kontrol ettiğiniz ve ihtiyaçlarına ne kadar duyarlı olduğunuz ebeveynlik stilinizi belirliyor. Nasıl?

İş Yerlerinde Cinsiyet Eşitsizliği - 1

İş yerinde cinsiyet eşitsizliği hala bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Temsil imkanı sağlansa bile kadınlar sorunlarla karşılaşıyorlar.

Çocuğunuzu hem sevip hem de...

Annelik her zaman mutlu anlardan ibaret olmayabiliyor. Sınır koymakta ya da benliğinizi korumakta zorlanıyorsanız yalnız değilsiniz.

İş Hayatındaki Bilişsel Hataları Azaltmak Mümkün mü?

İş yerlerinde gün içinde birçok hataya şahit oluyoruz. Bunlardan bazıları bilişsel kaynaklı oluyor. İşte bu durumun bazı sebepleri…

Manipülasyonla Nasıl Baş Edebiliriz?

Manipülasyon hepimizin yapabildiği ya da maruz kalabildiği bir davranış. Peki sık sık karşılaştığımız bu davranışla nasıl baş edebiliriz?

Beden Algı Bozukluğu Nedir ve Etkileri Nelerdir?

Bedenimizdeki hayali kusurları takıntı haline getirebiliyoruz. Bu mükemmeliyetçilik beden algı bozukluğunun bir parçası olabiliyor.

İş Yerinde Tükenmişliğe Neler Sebep Olur ve Bunlarla Nasıl Baş Edilir?

Tükenmişlik hissedenler işlerinden keyif almıyor, takdir gördüklerini hissetmiyor ve sürekli yorgun hissediyorlar. İşte baş etme yolları…

Çalışanların Sağlığı Neden Liderlerin Birinci Önceliği Olmalıdır?

Çalışan sağlığının iş verimine etkisi göz önünde bulundurulduğunda liderlerin buna halen gerekli önemi vermediğini görebiliyoruz.

Bir yakınınızın stresini azaltmak için...

Kimi zaman sevdiklerimiz stresli bir durumla baş ederken, onlar için elimizden ne gelebilir diye düşünüp duruyoruz. İşte yapabilecekleriniz...

İş Yerinde Stresle Nasıl Baş Ederiz?

Stres hayatın her alanı gibi iş hayatını deneyimleme şeklimizi de belirleyen bir duygudur. İş hayatında stresle nasıl mücadele edebiliriz?

Evrimsel Bakış Açısıyla Arkadaşlık

Arkadaşlarımız seçtiğimiz kardeşlerimiz olabiliyorsa ne mutlu bize! Bu yazımızda arkadaş edinmeyi ve arkadaşlık sürdürmeyi inceliyoruz.

Tek çocuklar narsisizme daha mı meyilliler?

"Tek çocuk muymuş? O halde kesin şımartılmıştır ve kendini çok beğeniyordur." Bu tarz önyargılara karşılık çalışmalar ne diyor dersiniz?

Tutkuyla yapılan işler tükenmişlikle sonuçlanabilyor.

"Beni bıraksalar günde 24 saat çalışırım." mı diyorsunuz? İşiniz hayatınız mı olmuş durumda? Tükenmişlik sendromuna bir göz atmalısınız.

Pandemide Evden Çalışan Ebeveynler İçin 7 Öneri

Eşiniz ve çocuklarınız bir yanda; işlerin biriktiği bilgisayarınız öbür yanda… Pandemi döneminde ebeveynlik önerilerimiz yazımızda!

Aşırı Düşünmeyi Nasıl Azaltabiliriz?

Birçoğumuz yoğunluğumuzun ve meşguliyetimizin arasında aşırı düşünüp kendimizi strese sokmayı başarıyoruz. Bu durumu nasıl azaltabiliriz?

İş Yerinde Yalnız Hissetmenin Etkileri

İş yerinde yalnız hissediyor olmanız hem zihninize hem de performansınıza kötü gelebilir. İhtiyacınız olan şey ise duygusal destek!

Evde İş ve İlişki Dengesi Nasıl Kurulur?

Pandemiyle beraber birçoğumuzun işleri de eve taşındı ve bu durum zaten kurması zor olan iş-hayat dengesini daha da zorlaştırmış görünüyor.

Yakın İlişkilerimiz Kariyerimizi Nasıl Etkiliyor?

Stresli bir iş gününden sonra partnerimize dert yanmak, onun cümleleriyle motive olmak… Sağlıklı ilişkilerimiz kariyerimizi nasıl etkiliyor?

Kadınları Baskılama Aracı Olarak Etiketleme

Cinsiyet rollerinin dışına çıkan kadınlar toplum tarafından ayıplanıyor ve etiketleniyor. Bu durum etiketlenen kadınları nasıl etkiliyor?

İş yeri arkadaşlıkları başarımızla yakından ilişkili.

Sabah evden işe giderken keyif almak mümkün mü? İş arkadaşlarınızı sevmiyorsanız cevabı tabii ki hayır! Peki ya çok sevdiğiniz bir ekibiniz varsa?