Profesyonel hayat, bireyin hem kendisiyle hem de yakın çevresindekilerle olan ilişkilerinde büyük bir öneme sahip. Profesyonel hayatın bu kadar hayatımızın merkezinde yer alması bize çok farklı deneyimler katmasını sağlıyor. Özellikle bu hayata ilk defa dışarıdan bir şekilde dahil olduğumuzda adaptasyon süreci oldukça önemli oluyor. Bu süreç, profesyonel yaşamın işleme sürecine alışma ve onun bir parçası olabilmemize imkan sağlıyor. Ancak iş yaşamı ruhsal sağlığımız için pek çok zorluğu beraberinde getirebiliyor. İlk defa girdiğimiz bu ortamda halihazırda devam eden ilişkileri tanımak, kimin nasıl bir konuma ve güce sahip olduğunu öğrenmek, muhtemel zorbalarla bir arada bulunmak psikolojik sağlamlığımızı etkileyebiliyor. Profesyonel yaşamdaki ilişkiler elbette pek çok filmde farklı konularla işleniyor. Bu yazımızda bu iş hayatındaki ilişkileri ve bunların birey üzerindeki etkilerini merkezine olan 3 önemli filme odaklanacağız. 3 filmi bu listede buluşturan en önemli payda karakterlerin içinde bulundukları durumları tasvir ediş biçimleri. Bombshell'de taciz olayı, Bad Education'da zimmete para geçirme ve dolandırıcılık, All the President's Man'de Watergate skandalı gibi aslında birbirinden çok farklı olayları konu alan filmler. Ancak profesyonel yaşamın ilişkilerine ve dinamiklerine dair tasvirler, bu filmleri ortak bir paydada buluşturuyor.




Bombshell (2019) "“ Jay Roach

Daha önce paylaştığımız ve benzer bir konuya sahip olan The Assistant filminin yazısında sinema sektöründe yaşanan Harvey Weinstein skandalı ve sonrasında gelişen #MeToo hareketinden bahsetmiştik. Geçtiğmiz yıl Oscar törenlerinde yarışan Bombshell ise televizyon dünyasında yaşanan bir olayla taciz olaylarının gün yüzüne çıkmasına ve skandalların perde arkasına odaklanıyor. 2016'da ABD'deki başkanlık seçimi sürecinde Donald Trump ile girdiği tartışmalar yüzünden gündem olan ve kanalından "uyarı" alan gazeteci Megyn Kelly ile ekrandaki "güzel görünen" kadın tabularına karşı çıkan Gretchen Clarson isimli gazeteciler filmin merkezinde. Bu isimler, Fox kanalının CEO'su Roger Ailes'in kendilerine yaptığı tacize ses çıkararak gündem yaratır. Kamuoyunda kadın gazetecilerin aleyhinde yer alan algılar, tacize uğrayan diğer kadınların da ses çıkarmasıyla yerle bir olur. Ailes'in sistematik bir taciz faili olduğu ortaya çıkmasıyla meydana gelen olayların perde arkası Bombshell filmine konu oluyor. Film konusu ve senaryosu ile önemli bir yer tutmakla birlikte kimi sahnelerde tacize uğrayan kadınların ekrana konma biçiminde izleyiciyi bir röntgenci konumuna koyduğu görülüyor. Laura Mulvey, Görsel Haz ve Anlatı Sineması adlı makalesinde izleme eyleminin seyirciye verdiği hazdan bahseder. Bombshell ise yaşanan taciz olaylarını aktarırken kadınların yer aldığı sahnelerde kullanılan planlar ile izleyicinin haz alma dürtüsüne hizmet edecek şekilde bunu göstermesi üzerinden eleştirilmiştir. Bu filmle birlikte Laura Mulvey'in Görsel Haz ve Anlatı Sineması adlı makalesinin de okunması, taciz ve teşhir gibi konuları ele alan filmlerin izlenme biçimlerine dair yararlı olacaktır.

Oyuncular: Charlize Theron, Margot Robbie, Nicole Kidman, John Lithgow



Bad Education (2020) "“ Cory Finley

Hugh Jackman'ın başrolünde oynadığı bu filmde profesyonel yaşamın merkezi, Amerika'da bir okul. Başarılı, titiz, çalışkan ve okulu gerçekten kalkındıran bir müfettiş ana karakterimiz. En azından öyle olduğu düşünülüyor. Ancak böyle bir profile sahip olması ve okul aile birliği ile olan ilişkisi, bu ortamı sömürmesine imkan sağlıyor. Kendisi iş yaşamında karşımıza çıkabilecek zorba ve toksik davranışlar için bir örnek oluşturuyor. Filmde ana karakterimiz okula sağlanan fonları zimmetine geçirerek durumu kendi çıkarına kullanmaya başlıyor. Buraya kadar aslında klişe bir dolandırıcılık filmi gibi görünse de Bad Education filminin iyi yaptığı şey içerisinde bulunduğu Amerikan eğitim sisteminde aile ve okul beklentilerinden oluşan dinamiklere getirdiği eleştirilerdir. Mükemmel yerleşim yerlerindeki mükemmel okullar ile çocukların geleceği güvence altına alınırken bir sonraki durağın ülkenin en iyi üniversiteleri olması planlanıyor. Ancak buradaki mükemmellik ilüzyonu, sistemin üzerini örttüğü bozuk yapıları gözler önüne seriliyor. Bad Education filminde ana karakterin öğrencilerle kurduğu ilişki bu sistemin bozukluğunu tasvir ediyor. Öğrencileri kendi çıkarlarına göre domine eden karakterimizin yolu iletişiminde sıkıntılar yaşadığı, okul gazetesinde çalışan bir öğrenci ile kesişince işlerin devamı adeta bir çorap söküğü gibi geliyor.

Oyuncular: Hugh Jackman, Allison Janney, Geraldine Viswanathan, Ray Romano



All the President's Man (1976) "“ Alan J. Pakula

Listedeki son film, diğer ikisine göre daha ciddi duran ve senaryosuyla, oyunculukları, ses ve prodüksiyon tasarımıyla Oscar kazanan All the President's Man. Ciddi olması sene olarak neredeyse 40 sene kadar önce olması, farklı bir estetiğe ve atmosfere sahip olması ve değindiği konu ile açıklanabilir. Diğerlerinin atmosferine göre daha politik konumda olan film, sonunda ABD'nin 37. Başkanı Richard Nixon'ın istifasına neden olan Watergate skandalını araştıran iki gazeteciyi konu alıyor. Olaydan kısaca bahsetmek gerekirse ABD'nin seçimlerde tekrar seçilen cumhuriyetçi başkanı Nixon'ın, demokratların Washington'daki Watergate merkezine 5 kişi tarafından gizlice ses dinleme cihazı yerleştiriyor ve sonrasında yakalanıyor. Bu skandalı ortaya çıkaran ise o dönem Washington Post'ta çalışan 2 gazeteci. Bu listede yer almasının en önemli nedeni bu gazetecilerin olay öncesinde gazetede amirleriyle yaşadığı durum ve sonrasında yaşadıkları denebilir. 2 gazeteci gazeteden gönderilme raddesine gelen problemler yaşıyor. Gündemde haber değeri olan önemli vakaları haberleştirilmelerine amirleri tarafından izin verilmezken bu skandalın peşine düşmeleri, onlara şüphe ve çekinceyle yaklaşılmasına sebep olmaktadır. İkilinin dedektif gibi çalıştıkları bu olay onların kariyerlerinde önemli bir yere sahip oluyor. Filmin politik atmosferinin yanı sıra gazetede iş yaşamlarının da derinlemesine tasvir edilmesi filme derinlik katıyor ve profesyonel yaşamdaki toksik ilişkilere önemli bir örnek sunuyor.

Oyuncular: Robert Redford, Dustin Hoffman, Jason Robards, Hal Holbrook