Ebeveynler genelde çocuklarının birincil bakım verenleri oluyor. Başka bir kişinin, özellikle de bebekler gibi özerkliğini kazanamamış, bakıma ihtiyaç duyan canlıların bakımını üstlenmek kişiler için yaşamlarını tamamen değiştiren bir şeye dönüşebiliyor. Kişiler bekarken, evliyken veya çocukluyken toplum tarafından farklı algılanarak, değişik rollerle görevlendiriliyor. Örneğin, genellikle evli bir kişinin partnerini de göz önünde bulundurarak bir hayat planlaması yapması bekleniyor. Ancak henüz evlenmeden biriyle romantik bir ilişki içerisinde olan kişilerin partnerlerini öncelik yapması evli kişilerden olan beklenti kadar fazla olmuyor. İşin içine çocuk girince kişinin rolü de ondan beklenenler de çeşitli değişikliklerden geçiyor. Her şeyden önce, kişi artık bir ebeveyn rolünü üstleniyor. Kimimizin ebeveynlerini kızdırdığında onlardan işitmiş olduğu gibi mesele tam bir "Atsan atılmaz, satsan satılmaz." meselesine dönüşebiliyor.


Ebeveynlik birçok kişinin bireysel özgürlüklerini kaybettiği bir tecrübeye dönüşebiliyor. Bu süreçte kişilerin ebeveyn olmanın getirilerinin ve bu durumun onları nasıl etkilediğinin bilincinde olması çok büyük bir önem taşıyor. Ayrıca, böyle bir duyguyu yaşayan ilk ebeveyn olmadıklarını da unutmamaları gerekiyor. Özellikle yeni annelerin doğum sonrası hormonları veya zor geçirmiş oldukları hamilelik sebebiyle anne olmayı sevemiyor olması çok yaygın ve aslında doğal bir süreç olabiliyor.

Peki insanlar neden ebeveyn olmayı sevmiyorlar?

1. Tükenmişlik hissi

Yorgunluk ve uykusuzluk kişilerin beyin işlevlerini dahi etkileyebiliyor ve depresyon ile ilişkilendirilebiliyor. Fiziksel ve psikolojik açıdan iyi hissedebilmek için yeterli uyku alabilmek çok büyük bir önem taşıyor. Uyku düzeni oturmamış olan bebekler bu açıdan ebeveynlerini yorabiliyorlar.

2. Partnerler arası ilişki

İşin içine bir çocuk girdiğinde, partnerler arasındaki ilişki iki yetişkini içeren bir ilişkiden farklı bir yöne evrilebiliyor. Özellikle çocuk yetiştirme pratikleri konusunda partnerler farklı fikirlere sahip olabiliyorlar. Kaldı ki, çocuk yetiştirmek hali hazırda birçok açıdan zorlayıcı olabiliyorken bir de partner ile fikir ayrılıkları yaşamak durumu iyice zorlaştırıyor.

Tamamen ebeveynine bağımlı olan bebeklerin kişilerin zamanının büyük bir kısmını alıyor olmalarının sonucunda partnerler birbirlerine zaman ayıramayabiliyorlar. Bu da ilişkiye ciddi bir zarar verebiliyor.

3. Ebeveynlerin etkisi

Ebeveynlik sürecimizin kendi ebeveynlerimizden öğrendiğimiz kazanımlarla dolu olduğuna önceki yazılarımızda değinmiştik. Kişiler kimi zaman ebeveynliklerini, kendi ebeveynleri ile olan ilişkileri üzerinden deneyimleyebiliyorlar. Bu nedenle ebeveyn olmak onları yüzleşmek istemedikleri yönleriyle yüzleştirerek mutsuz olmalarına sebep olabiliyor.

4. Kendi kimliğinden uzaklaşmak

Kişi, ebeveyn olmadan önceki amaçlarını, hedeflerini ve kimliğini çocuğuna zaman ayırabilmek adına arka plana attığında, yaşamı boyunca inşa etmiş olduğu gerçeklikten uzaklaşabiliyor. Bu da hedeflerini gerçekleştirememeyi ebeveyn olmayla bağlamasına sebep olabiliyor.

5. Mükemmel olma baskısı

Çocuk yetiştirmek kişilerin mükemmel olmaya çalıştıkları alanlardan biri. Ebeveynler genellikle fark etmeden düzeltmesi zor bir hata yapıp çocuklarına zarar vermekten büyük endişe duyuyorlar. Öte yandan, toplumun inşa etmiş olduğu "iyi anne", "iyi baba" gibi roller de kişileri baskılayan faktörler olabiliyor.

6. Ebeveyn olmanın düşünüldüğünden daha zor olması

Her şeyi doğru olduğuna inandığınız bir şekilde elinizden geldiğince yapıyor ve yine de bir şeylere yetişemiyor veya çocuğunuzu mutlu edemiyor olabilirsiniz. Bu noktada bir süper kahraman değil de ebeveyn olduğunuzu ve yapabildiklerinizin bir sınırı bulunduğunu unutmamanız gerekiyor.

7. Çocuğun zorlayıcı davranışları

Her çocuğun ebeveyninin hayalindeki gibi kolay olduğu bir gerçeklik ne yazık ki bulunmuyor. Örneğin, çocuk ebeveynlerinin koyduğu kuralları ciddiye almayabiliyor. Çocuklarda en sık karşılaşılan durumlardan birinin yıkıcı davranış bozukluğu olduğu gözlemleniyor. Yıkıcı davranış bozukluğu olan çocuklar reddetme, aileye karşı koyma, sık tartışma ve inatçılık gibi eğilimler gösterebiliyorlar. Aynı zamanda alıngan, kırılgan, insanları kızdıran, hatalarından dolayı başkalarını suçlayan ve kindar tutumlar da sergileyebiliyorlar. Eğer çocuğunuz yıkıcı eğilimler gösteriyorsa, bu durum çocuğunuzun mizacı ile ilgili olabilir.