Ailelerin çocuklarıyla iletişimlerindeki tutumları çocukların o konu hakkındaki görüşlerinde etkili olabiliyor. Özellikle cinsellik gibi şeffaf konuşulmasından genellikle kaçınılan bir konuda çocukların meraklarını tatmin edecek cevaplar alamıyor olmaları, bu konuyu onlar için daha karmaşık bir hale getirebiliyor.
Çocukların genellikle 3 yaş civarında cinsiyet kavramının bilincine varmaya başladığı söyleniyor. Çocuklar, kendi bedenlerini ve cinsiyetlerini tanımaya başladıkları dönemde, kendi cinslerinden olmayan çocukların cinsiyetini farklı kılanın ne olduğunu merak etmeye başlıyorlar. Bu dönemde özellikle göstermeye ve dokunmaya dayalı, merak temelli bir oyun türü ortaya çıkabiliyor. Ailelerin bu aşamada çocuklarını cezalandırmamaları ve uygun bir zamanda cinsiyet kavramı hakkında onlarla konuşmaları gerekiyor.
Çocuklar, özellikle 2-5 yaşları arasını kapsayan dönemde bebeklerin nasıl dünyaya geldikleri ile ilgili sorular sorabiliyorlar. Bu noktada ebeveynlerin çocukların aklının daha da karışmasına sebep olabilecek karmaşık hikayelerden kaçınmaları öneriliyor. Çocuğun cinsel gelişimine olumlu katkı sağlayabilmek adına ailelerin çocukların yaş düzeyine uygun olabilecek şekilde bu süreci şeffaf bir şekilde açıklamaları gerekiyor. Çocuklara bu konuda yeterli bilgi vermemek, cinselliğin çok detaylı anlatılması durumundan daha riskli olabiliyor. Bu sebeple ailelerin çocuklarını bilgilendirmek konusunda çekinmemeleri gerekiyor. Çocuklar özellikle bu dönemde başkalarından duydukları kavramları ebeveynlerine sorma eğilimi gösteriyorlar. Bu sorulara uygun bir cevap verebilmek için ebeveynlerin ilk olarak çocuklarına bu kavramı nereden duyduklarını sormaları öneriliyor. Bu noktada ailelerin agresif ve çocuğun paylaşım yapmaktan çekineceği bir tutum sergilemektense, paylaşımlarını teşvik edecek bir tutum göstermeleri çocuğun duygusal ve sosyal gelişimi açısından çok önemseniyor.
Çocuklarla Cinsellik Nasıl Konuşulur?
0-2 yaş: Çocuklarla cinsellik konuşmak, yalnızca üremenin nasıl gerçekleştiğini anlatmaktan veya çeşitli biyolojik farklılıkları açıklamaktan ibaret değil. Kuş, kutu, pipi ve benzeri gibi genital organları temsil eden sözcüklerin öğretilmesinde bir sorun görülmemesine rağmen, çocukların genital organlarının isimlerini doğru bir biçimde bilmesi öneriliyor. Genital organ isimlerinin tabulaştırılmaması, diğer organ isimleri gibi doğal bir şekilde kullanılması tavsiye ediliyor.
Çocuk iki yaşına yaklaşırken vücudunu tanıması için uygun zaman ve yerler olduğu çocukla konuşulabilir. Çocukların bu süreçte genitallerine dokunmaları epey doğal bir eylemdir. Ebeveynler onları böyle durumlar için odalarına, yalnız olabilecekleri bir yere yönlendirebilirler.
2-5 yaş: Bu yaş aralığındaki en değerli kazanımlardan biri fiziksel sınırların inşasıdır. Çocukların fiziksel temas konusunda neyin uygun olup olmadığını, vücutlarının hangi bölümlerine başkasının dokunamayacağını kolayca öğrenebilecekleri ve öğrenmelerinin gerçekten önem taşıdığı söyleniyor. Bu süreçte çocuklar da birine dokunmadan önce izin almayı öğreniyor. Ebeveynler de bu yaş aralığındaki çocukları ile aralarına çeşitli fiziksel sınırlar koyabilir, "Hayır, şu koşullarda kucağıma çıkmanı istemiyorum." diyebilirler. Çocuklar bu yaş aralığında ne zaman ve hangi koşullarda çıplaklığın uygun olduğunu da öğrenebilirler.
6-8 yaş: Genellikle bu yaş aralığında çocuklar bedenlerini iyice tanımaya ve incelemeye başlıyor. Bu dönemde çocuklarla mastürbasyonun doğal ve özel bir eylem olduğu tekrar konuşulabilir. Çocuklarla mastürbasyon konuşulacaksa hijyeni hatırlatmak faydalı olabilir. Aynı dönemde çocuklara bebeklerin nasıl oluştuğu çeşitli kitaplar üzerinden açıklanabilir.
9-12 yaş: 9-12 yaş, birçok çocuğun hayatında ya ergenliğe girilen döneme ya da onun biraz öncesine tekabül ediyor. Bu süreçte çocuklara ergenlik sürecinde bedenlerinde oluşacak değişimlerden söz edilebilir. Çocukların bu konuda bilgilendirilmesi onlara fayda sağlayabilir. Karşılaşılabilecek başka bir durum, ergenliğe geçiş sürecinde olan çocukların bedenleri ile yaşayabilecekleri problemler olabilir. Bu süreçte, çocuğun kendi bedenini sevmeyi ve kabul etmeyi öğrenebilmesi için ona destek olunması tavsiye ediliyor.
