İlişkilerimiz Bizi Nasıl Değiştiriyor?

Pelin Gömleksiz

Pelin Gömleksiz

İlişkilerimiz Bizi Nasıl Değiştiriyor?

Together - Joseph Lorusso

Together - Joseph Lorusso

"İki kişiliğin karşılaşması iki kimyasal maddenin temasına benzer, eğer herhangi bir tepkime varsa ikisi birden dönüşüm geçirir." diyor Carl Gustav Jung. İlişki içerisindeyken "Ben böyle biri değildim, eskiden olsa şöyle yapardım." gibi düşüncelere kapıldığınız ya da partnerinize "Sen çok değiştin!" diye sitem ettiğiniz anlar olmuştur. Kendiniz yaşamış olmasanız dahi bunlar çevrenizdeki ilişkilerden az çok aşina olduğunuz cümlelerdir. Kimi zaman şikayet ettiğimiz kimi zaman farkında dahi olmadığımız o değişime direnmek, bir ilişki içerisindeyken aynı kalmak mümkün mü? Değişmeyen bir 'ben', 'biz'in parçası haline gelebilir mi?
relate-banner

Rönesans'ın oldukça etkileyici heykeltıraşlarından Michelangelo'ya nasıl bu kadar muhteşem heykeller yaptığı sorulduğunda heykelin zaten mermerin içinde saklı olduğunu, heykeltıraş olarak kendisinin sadece fazlalıkları yontarak o saklı güzelliği ortaya çıkardığını söylemiştir. İnsan söz konusu olduğunda ise her birimizin kafasında olmayı arzuladığı bir "ideal benlik" imajı bulunuyor ve partnerlerimiz de -Michelangelo'nun mermerdeki fazlalıkları atması gibi- bu benlikleri şekillendirmemizde önemli bir rol oynayabiliyorlar. Psikolojide Michelangelo etkisi olarak isimlendirilen bu durum ilişkilerimizin bizi nasıl olumlu yönde değiştirebileceğine güzel bir örnek oluşturuyor. Fakat bu değişim her zaman olumlu yönde olmayabiliyor. Bir ilişki içerisindeyken partnerlerimiz bizde 4 farklı şekilde değişime sebep olabiliyorlar:

  • Benliği genişletme: Michelangelo etkisinin ilişkideki karşılığı benliği genişletme olarak görülüyor. Bu değişimin gerçekleştiği ilişkilerde partnerler birbirlerine hedeflerine ulaşmaları konusunda destekleyici ve cesaretlendirici davranıyorlar. Uzun zamandır aklınızda olan fakat bir türlü harekete geçmediğiniz planlarınızı partnerinize anlattığınızda sizinle birlikte o da heyecanlanıyor ve sizi bunları yapmanız yönünde teşvik ediyor. Bir anda yıllardır cesaret bulup başlayamadığınız dans kursuna başlayabiliyor, belki de onun da desteğiyle utanılacak bir şey olmadığını fark ediyorsunuz. Olur da bir şekilde başarısızlığa uğrarsanız sizi destekleyecek biri olduğunu biliyorsunuz. Kişiler, ideal benliklerine ulaştıklarını hissettikleri, kendilerini geliştirdikleri bu tarz ilişkilerde ilişkiyi sürdürmek için daha fazla çaba harcıyor ve partnerlerine duydukları sevgi de artıyor.
  • Benliği daraltma: Ne yazık ki ilişkilerimiz kişiliklerimizi her zaman pozitif yönde etkilemiyor. Bazen de kendimizde olumlu gördüğümüz özellikleri kaybetmemize sebep oluyorlar. Arkadaşlarıyla sürekli iletişim halinde olan ve sık sık görüşen biri, partneri bu konu hakkında huzursuzluk çıkarıyor diye arkadaşlarına daha az vakit ayırmaya başlayabiliyor. Basketbol maçlarını hiç kaçırmadan izleyen biri, partneri onunla maç izlememek ve hatta maç olan günlerde başka aktiviteler yapmak konusunda ısrarcı olduğunda basketbola olan ilgisini zamanla kaybedebiliyor. Kısacası kişi, ilişkideyken onu o yapan şeylerden vazgeçmeye başlayabiliyor ve böylece kişinin benlik kavramı romantik ilişki içerisindeyken zarar görüyor.
  • Benliği budama: Her ne kadar budamak kelimesi dilimizde olumsuz anlamlarda kullanılabilse de aslında budama ağaçların yeni sürgünler vermesi için yapılıyor ve ağaçlara faydası oluyor. Bazen olumlu yönde bir değişim göstermek için mutlaka kendimize benliğin genişlemesinde olduğu gibi yeni şeyler eklememiz gerekmiyor. Partnerimiz olumsuz gördüğümüz özelliklerimizden kurtulmamız konusunda da bizi cesaretlendirebiliyor ya da buna ikna edebiliyor. Örneğin partneriniz sayesinde daha az sigara içiyor, her gün mutlaka yediğiniz cipslerin veya çikolataların sayısını azaltıyor olabilirsiniz.
  • Benliği bozma: Olumsuz yöndeki değişimler de yalnızca pozitif gördüğümüz özellikleri kaybetme yoluyla olmuyor. Partnerlerimiz halihazırda sahip olduğumuz negatif davranışlarımızın daha çok yerleşmesinde ya da yeni olumsuz davranışlar edinmemizde de etkili olabiliyor. Örneğin ilişkideki sorunlardan dolayı öfke, kızgınlık gibi olumsuz duyguları daha fazla hissetmeye başlayabiliyoruz. Bunun yanı sıra tartışmalar sırasında partnerimiz ne kadar hiçbir şeyi beğenmeyen, bir türlü tatmin olmayan bir insan olduğumuzu söylüyorsa zamanla biz de kendimizi gerçekten memnuniyet duygusu az bir insan olarak görmeye başlayabiliyoruz.
Romantik bir ilişkinin içerisinde olmak partnerlerin birbirlerinden karşılıklı olarak alıp vermesine ve birbirlerini değiştirip dönüştürmelerine dayanıyor. Fakat bu değişimin en güzeli ve sağlıklısı partnerlerin birbirlerinin ideal benliklerini öğrenmesi ve ona ulaşma konusunda birbirlerini cesaretlendirmeleri ile oluyor. Nasıl ki hiçbirimiz mükemmel varlıklar değilsek karşımızdaki kişiden de onu o yapan tüm özelliklerinden vazgeçip hayalimizdeki sevgiliye dönüşmesini bekleyemeyiz. İlişki; her iki tarafın birbirinin her bir olumsuz yanını gördüğü, bunlardan şikayet ettiği bir yer değil de her iki tarafın birbirinin amaçlarını, isteklerini, ideal benliğini anlamaya çalıştığı ve bu yolda bazen beraber bazen ise sadece bir diğerinin destekleyicisi olarak yürüdüğü bir yol olduğunda keyifli oluyor.

[1] Drigotas, S. M. (2002). The Michelangelo phenomenon and personal well-being. Journal of Personality, 70, 59-77.
[2] Mattingly, B. A., Lewandowski Jr, G. W., & McINTYRE, K. P. (2014). "You make me a better/worse person": A two-dimensional model of relationship self-change. Personal Relationships, 21, 176-190.
[3] McIntyre, K. P., Mattingly, B. A., & Lewandowski, G. W. (2015). When "we" changes "me": The two-dimensional model of relational self-change and relationship outcomes. Journal of Social and Personal Relationships, 32, 857-878.
[4] Ben-Zeév A. (2017). Winning love. Retrieved from https://www.psychologytoday.com/us/blog/in-the-name-love/201712/winning-love

Benzer yazılar

Domenico Ronca – Jealousy

Kıskançlık romantik ilişkiler için sağlıklı olabilir mi?

Kıskançlık doğru zamanda ortaya çıktığında ve doğru yönetildiğinde romantik ilişkilerimizdeki tatmini, güveni ve bağlılığı artırabiliyor.
Muhammad Suleman - Souls of Sunshine

Kendimizle ilişkimiz romantik ilişki memnuniyetimizi olumlu etkiliyor!

Öz şefkat, duygusal zeka ve farkındalık gibi kendimizle olan ilişkimize dair kavramlar romantik ilişki memnuniyetimize etki edebiliyor.
Raımundo de Madrazo y Garreta, Masqueraders

“Hadi Beni Güldür Biraz!”

Araştırmalar mizahın partner seçiminde yer alan faktörlerden biri olduğunu gösteriyor. İyi bir mizah anlayışına sahip olmak, insanları daha çekici kılıyor
Munch - Seated Male Nude in the Forest

Partnerler Arasındaki Cinsel İstek Farklılığı İlişkinin Sonu mu?

Partnerlerin cinsel istek seviyeleri farklı olursa bu durum ayrılıkla sonlanmak zorunda mı? Yoksa bir çözüm yolu bulunabilir mi? Cevapları yazımızda!

İlişkilerdeki 4 Alarm Verici İşaret

Romantik ilişkilerimizde büyük sorunlar baş göstermeden önce genellikle bize küçük ve gizli bazı uyarı işaretleri veriyorlar. Bu işaretler hakkında farkındalık kazanmak hem sağlığımızı korumamıza hem de daha olumlu ilişkilere adım atmamıza yardımcı olabilir.

“Ve Sonsuza Dek Mutlu Yaşadılar…”

Bir ilişkiye, çoğu zaman “sonsuza dek mutlu yaşamak” gibi beklentilerle başlarız. Ancak bu beklentiler karşılanmayınca hayal kırıklığına uğrayıp öfkelenir, hatta belki bazen o ilişkide olmaktan pişmanlık bile duyarız.
Ron Hicks

Tartışsak da Beraberiz

Hiç tartışılmayan bir ilişki güzel olurdu, öyle değil mi? Aslında tam olarak öyle değil. Tartışmalar sağlıklı yapıldığında ilişkimize çok iyi geliyor. Gelin birlikte bakalım.

İkinci Kez Aşık Olmanın Bize Getirdikleri

Her aşk hikayesi farklı olsa da aşkı yeniden bulma deneyimlerimizdeki çoğu süreç ortak. Bunlardan dördünü sizin için listeledik!

Kaygı Flört Etmemize Engel Değil

Yüksek düzeyde kaygıya veya kaygılı bağlanma stiline sahip olmak zaman zaman kendimizi sabote etmemize ve geçmişteki olumsuz deneyimlerimize saplanıp kalmamıza sebep olabiliyor. Peki kendimizi sabote etme halinin üstesinden gelmek için neler yapabiliriz?
Ron Hicks, 1965

İlişkide Sadakatsizlik Yaşanması

Romantik ilişkilerin sonunu getiren en temel sebeplerden biri olan sadakatsizlik nasıl gerçekleşir? Herhangi biri aldatılmaktan sorumlu olabilir mi?

footer