Duygusal Acı İle Fiziksel Acı Aynı Olabilir Mi?

Begüm Yılmaz

Begüm Yılmaz

Duygusal Acı İle Fiziksel Acı Aynı Olabilir Mi?

Summer Interior - Edward Hopper

Summer Interior - Edward Hopper

Hepimiz kalbimiz kırıldığında, bir ortamda dışlandığımızı hissettiğimizde ya da sevdiklerimiz tarafından beklediğimiz ilgiyi göremediğimizde "canım acıyor" gibi ifadeler kullanmışızdır. Peki bu üzüntü veren durumlar gerçekten de bizde bir acıya sebep oluyor mu? Hissettiğimiz bu acı fiziksel olarak yaşadığımız bir acıyla, yani bir yerimizi incittiğimizde duyduğumuz sızıyla gerçekten de aynı olabilir mi? Yapılan araştırmalar, bunun mümkün olabileceğini söylüyor. Sevdiğimiz birinin kaybı, bir grup tarafından dışlanma veya aldatılma gibi duygusal acı veren durumlar beynimizde fiziksel acı ile aynı bölgeleri uyarıyor ve her ikisi de nörobiyolojimizi aynı şekilde etkiliyor.
relate-banner

Araştırmacılar, bu iki acı türünün üzerimizdeki etkisini incelemek adına Cyberball adlı internet üzerinden oynanan bir oyun düzenliyorlar. Bu oyunda katılımcılar gerçekten var olduğunu düşündükleri fakat aslında bilgisayar simülasyonu olan 2 farklı oyuncuyla bir top oyunu oynuyorlar. Buna göre, oyuncular birbirlerine topu atıp tutuyorlar. Oyunun ilk turunda, katılımcının karşısındaki 2 bilgisayar simülasyonu katılımcıyı oyuna dahil ediyor, fakat ikinci tura gelindiğinde katılımcıya bir tür sosyal dışlanma uygulanıyor ve top atılmıyor. Oyunun ilk 2 turu bittikten sonra, katılımcıların beyin faaliyetleri görüntüleniyor. Bulunan sonuçlara göre, oyuncuların oyundan dışlandığı zaman içerisinde, beyinlerinde fiziksel acının da aktive ettiği bölgelerin etkin hale geldiği görülüyor. Bunun üzerine, bu iki acı türü arasındaki ilişkiyi daha iyi anlamak adına bir acı türüne dayanıklılığı az olan kişilerin diğer acı türüne karşı nasıl bir dayanıklılık gösterdiği araştırılıyor. Bulgular bir acı türüne dayanıklılığı az ya da çok olan kişilerin diğer acı türüne de benzer şekilde dayanıklılık gösterdiği yönünde. Örneğin, fiziksel acı eşiği düşük olan biri, herhangi bir ortamda dışlandığında ya da sevdiği birini kaybettiğinde bu durumla da daha zor başa çıkabiliyor.

Diğer çalışmalar ise bize bir acı türünü hafifleten şeylerin, diğer acı türünü de dindirebildiğini gösteriyorlar. Örneğin, fiziksel acı esnasında belirli katılımcılara sevdiklerinin elini tutmak, sarılmak gibi sosyal bir destek verilirken öteki katılımcılara herhangi bir destek verilmiyor. Beyin faaliyetleri incelendiğinde sosyal destek alan kişilerin beyinlerindeki acıyla ilişkili bölgelerin aktivitesinde azalma olduğu görülüyor. Yine aynı şekilde, sosyal bir acı yaşayan bir grup katılımcıya ağrı kesici etkiye sahip bir ilaç verilirken diğer bir grup katılımcıya plasebo* veriliyor. Katılımcıların beyin görüntülerine bakıldığında ağrı kesici verilen katılımcıların, acıyla ilgili bölgelerin aktivitesinin çok daha düşük olduğu bulunuyor.

Tüm bu bulgular gösteriyor ki beynimizde acıyla ilişkili bölgeleri yalnızca fiziksel acı aktif hale getirmiyor, duygusal acı da aynı miktarda etkili oluyor. O kadar ki sadece ayrılmış olduğumuz sevgilimizi düşünmek bile acıyla ilgili bölgelerin aktif hale gelmesine sebep olabiliyor. Bu da bize insan beyninin aslında ne denli hayranlık uyandırıcı bir yapı olduğunu bir kez daha gösteriyor.

*Plasebo: Plasebo, ilaçların etkisini araştırmak için kullanılan deneylerde, katılımcılara ilaçmış gibi verilir, aslen hiçbir fonksiyonu yoktur çünkü hiçbir etken madde içermez. İlaçların olası psikolojik etkilerini de hesaba katmak için geliştirilen bir yöntemdir.

[1] Eisenberger, N. I. (2012). Broken Hearts and Broken Bones: A Neural Perspective on the Similarities Between Social and Physical Pain. Association for Psychological Science, 21, 42-47.
[2] Kross, E., Berman, M. G., Mischel, W., Smith, E. E., & Wager, T. D. (2011). Social rejection shares somatosensory representations with physical pain. Proceedings of the National Academy of Sciences, 108, 6270-6275.
[3] DeWall, C. N., MacDonald, G., Webster, G. D., Masten, C. L., Baumeister, R. F., Powell, C., & Eisenberger, N. I. (2010). Acetaminophen reduces social pain: Behavioral and neural evidence. Psychological Science, 21, 931-937.

Benzer yazılar

Vampire - Edvard Munch

Ait Hissetmenin Özlemini Duyuyor Musunuz?

Ait olma hissine, sahip olduğumuz her ilişki içinde ihtiyaç duyuyoruz. Bu yazımızda aidiyet hissinin yaşamımızdaki yerinden bahsediyoruz.
The 400 Blows - François Truffaut (1959)

Kabul Edilmemişliğin Gölgesinde Bir Çocukluk: The 400 Blows

İlgisiz bir anne, baskıcı kurallarla çalışan öğretmenler arasında kaybolan ve kendine bir yer edinemeyen Antonie’nin hayatını ele alıyor.
Fascination, Vienna - Kent Miles (1990)

Affetmek Ne Değildir?

Birisini affettiğimiz zaman aramızdaki ilişki derinden etkileniyor. Peki affetmek nedir ve ne değildir? 5 maddede inceleyelim!
Puberty - Edvard Munch

Doğum Kontrolü Nedir?

"Korunmadan birlikte oldum, hamile kalmış olabilir miyim?" Doğum kontrol yöntemlerine dair yanlış birçok bilgi yayılıyor. Bu işin doğrusu ne?
Willow, Eve Mansdorf

İş Yerinde Mobbing'e Uğradığınızı Gösteren 5 İşaret

İş yerinde psikolojik taciz anlamına gelen mobbing, kurumsal hayattaki ciddi problemlerden biri. Mobbing'i gösteren işaretler neler?
Moonlight Over The Ocean - Marianna Foster

Otizm Spektrum Bozukluğu ve Romantik İlişkileri

Otizm spektrum bozukluğu yakınlık ve bağ kurmaya engel değil... Peki bu durum romantik ilişkilerimizi nasıl etkiliyor olabilir?
American Honey (2016)

Gençleri Merkezine Alan 3 Film

Gençlikten yetişkinliğe geçişteki o bitmek bilmeyen, sancılı süreç... Bu süreci merkezine alan filmleri inceledik. Keyifli okumalar!
Mimmo Paladino

Sahtekarlık Sendromu (Imposter Syndrome) Nedir?

İç sesiniz bulunduğunuz konumu hak etmediğinizi ve oraya şans eseri geldiğinizi söylüyorsa Sahtekarlık Sendromu'ndan muzdarip olabilirsiniz.

Bir yakınınızın stresini azaltmak için...

Kimi zaman sevdiklerimiz stresli bir durumla baş ederken, onlar için elimizden ne gelebilir diye düşünüp duruyoruz. İşte yapabilecekleriniz...

Şiddete maruz kalanlara nasıl yardımcı olabiliriz?

Çevrenizde şiddete maruz bırakılmış biri var ve ne yapacağınızı bilemez durumda mısınız? Bu öneriler size ve yakınınıza yardımcı olabilir.

footer