Bu yazıda tutulma sürecinde görülen semptomlardan biri olan idealize etmeyi ele alacağız. Yeni bir ilişkiye başladığımızda gözümüz o kişiden başkasını görmez. Yeryüzündeki en yakışıklı/güzel insan oymuş gibi gelir, ondan hiçbir kötülük gelmeyeceğini düşünürüz ve en mükemmel karaktere sahip insan odur sanki. Tüm bunlar çok tanıdık geliyorsa tutulmanın semptomlarından biri olan, karşıdaki kişiyi idealize etmeye çoktan başlamışsınız demektir. Peki partnerlerimizi idealize etme sürecinde tam olarak neler yaşanıyor? İdealize etmek ilişkinin gidişatı için iyi mi yoksa idealizasyonun sonunda hüsrana mı uğruyoruz?


İnsanların partnerlerini idealize etmelerinin başlıca iki sebebi bulunuyor: yüksek dozdaki tutku ve aşk. Tutku ve aşkın görüldüğü ilişkilerde, genellikle partnerler birbirlerini diğer insanlara göre daha fazla idealize etmeye meyilli oluyorlar. Fakat idealize etme, çoğunlukla tutulma döneminde görülen semptomlardan en tehlikelisi olmaya aday olarak gösteriliyor. Çünkü bu aşamada kişi, karşısındakinin hiçbir olumsuz özelliğini ya göremiyor ya da bu özellikleri görmezden geliyor veya kendi içinde belli sebepler bulup bu özellikleri olumluya çeviriyor; partneri çok kısıtlayıcı olan birinin "Beni sevdiğinden böyle yapıyor." demesi gibi.

Partnerlerimizi belirli yönlerden idealize ediyoruz; idealizasyon partnerin dış görünüşüyle, partneri ne kadar zeki gördüğümüzle, partnerin başkalarına karşı ne denli kibar olduğuyla ve fiziksel çekiciliği ile alakalı olabiliyor. Araştırmalara göre, kişiler partnerlerini, partnerlerinin kendilerini gördüğünden çok daha çekici buluyorlar. İlginçtir ki bu durumun kendimizi karşımızdakinden daha az güzel veya yakışıklı bulmamızla bir ilişkisi bulunmuyor. Partneri idealize etmek ya da başka bir deyişle partner ve ilişki hakkında pozitif illüzyonlara sahip olmak, partnerlerin birbirine daha pozitif bir tavırla yaklaşmasını sağlıyor. Çünkü partner idealize edildiğinde ilişkide çıkan problemleri ve tartışmaları çözmek adına iki taraf da daha çözüm odaklı bir yaklaşım sergiliyor. Aynı zamanda, evlilik içerisinde tarafların partnerini gerçekçi olmayan bir tarzda idealleştirmesi de genel görüşün aksine evlilikteki başarıyı zaman içerisinde artırıyor.

Başka bir araştırmada ise partneri idealize etmenin self-fulfilling prophecy olarak adlandırılan, Türkçe'ye "kendi kendini gerçekleştiren kehanet" olarak çevrilen durumla ilişkili olduğu söyleniyor. Bu bakış açısına göre, partnerimizi ne kadar idealize edersek bunun gerçeğe dönüşme ihtimali o denli fazla oluyor. Bu görüşü destekleyici bir çalışmada ise partnerleri tarafından idealize edilen kişilerin kendilerini daha pozitif bir şekilde görmeye başladıklarını gösteriyor.

Tüm bu bulgular gösteriyor ki partnerimizi idealize etmek ilişkinin gidişatı açısından her zaman kötü bir durum olmak zorunda değil. Aksine ilişkideki mutluluğun kaynağı bile olabilir!