Bu konu üzerine yapılan çalışmalar aldatılan kişilerin kendilerini partnerleri tarafından reddedilmiş hissettiklerini ve kişilerin kendilerine olan güvenlerinin zedelendiğini gösteriyor. Bu durum, kişide belli hormonların salınımını tetikliyor ve beynin fiziksel bir acı yaşandığında aktif olan bölgelerini devreye sokuyor. Yani yaşanan bu deneyim, kişinin fiziksel acıya çok benzer bir duygusal acı hissetmesine sebep oluyor. Nitekim aldatılan kişide baş ağrıları, mide bulantıları, halsizlik gibi durumlar da görülebiliyor. Yapılan bir başka çalışmada ise insanların aldatıldıktan sonra duygularını kontrol etmekte zorlandıkları, kendilerini güçsüz ve kırılmış hissettikleri görülüyor. Yaşadıkları kafa karışıklığı günlük hayata uyum sağlamalarını zorlaştırabiliyor. Bir katılımcı yaşadığı tecrübeyi şu şekilde aktarıyor:
"Neler olduğunu düşünmeden duramıyorum. Her gece aynı kabusu görüyorum. Aşka ve güvene olan inancım yok oldu. Dünyada en çok güvendiğim kişi umursamadan bana ihanet etti. Bir şeyin yolunda gitmediğini bilseydim, belki durdurabilirdim. Yıkılmış bir halde olmakla öfkeli olmak arasında gidip geliyorum."
Yaşanan bu deneyim insanların belli bir süre boyunca sadece ve tekrar tekrar bu durumun nasıl yaşandığını, sebeplerini ve sonuçlarını düşünmelerine sebep oluyor. Hatta bazı insanların konuşabildikleri tek konu bu haline geliyor. Bu uzun uzadıya düşünme eylemi (ruminasyon) arttıkça kişinin partnerini affedip ilişkiye devam etme ihtimali azalıyor. Aldatılan kişilerin bu duruma verdikleri tepkiler, içinde bulundukları ilişkiye ve geçmiş deneyimlere göre değişim gösterebiliyor. Eğer bir kişi ilişkisinin çok yolunda gittiğini ve duyduğu güvenin hiçbir zaman kırılmayacağını düşünüyorsa, yaşadığı travma çok daha ağır oluyor. Aynı zamanda eğer kişi daha önce de güveninin kırıldığı bir deneyim yaşadıysa, bu yeni ihanetin de etkileri daha fazla oluyor. Aldatılmanın yaşattığı travmanın etkilerini arttıran bir diğer durum ise partnerin aldatma eylemini kiminle gerçekleştirdiği oluyor. Eğer aldatılan kişi partnerinin onu aldattığı kişiyi tanıyorsa bu durum kişi için çok daha yıkıcı olabiliyor. Çünkü bu aynı anda iki kişiye karşı duyduğu güvenin yıkılması anlamına geliyor.
Aldatılan kişilerde yaygın olarak öne çıkan iki duygu öfke ve utanç oluyor. Öfke duygusu güvenlerini kıran ve onları hayal kırıklığına uğratan partnere yöneliyor. Bu durum, aldatılan kişilerin partnerlerine düşmanca ve agresif bir şekilde davranmasına sebep oluyor. Utanç duygusu ise aldatılan kişi kendisinin sevilmeye layık olmadığını ve iyi bir ilişkiyi hak etmediğini düşünmeye başladığında ortaya çıkıyor. Bu durum aldatılan kişinin partnerinden uzaklaşmasına ve içine kapanmasına sebep olabiliyor. Aynı zamanda bu kişiler romantik ilişkilerinde eskiye kıyasla çok daha kontrolcü davranışlar sergilemeye başlayabiliyorlar. Çünkü bu sayede yara alma risklerini en aza indirdiklerini düşünüyorlar.
Öte yandan, aldatılan kişilerde depresyon ve kaygı bozukluğu görülme ihtimali artıyor. Çünkü kişi kendisini aşağılanmış ve değersiz hissediyor. Aynı zamanda aldatılan kişinin yaşanan bu durumun sonuçları üzerinde kontrolü yokmuş gibi hissetmesi de kaygı bozukluğu deneyimleme ihtimalini arttırıyor. Aldatıldığını öğrendikten sonra daha uzun süreli ve yoğun depresyona giren kişilerin risk alma davranışlarında artış görülüyor. Bu davranışlar arasında daha az yemek yemek veya hiç yememek, alkol ve uyuşturucu kullanımında artış ve bunların etkisi altındayken cinsel deneyim yaşama, aşırı egzersiz yapma yer alabiliyor. Aldatılan kişi eğer partnerinin yaptığı bu eylemden dolayı kendisini suçluyorsa veya bu durumu durdurabilirdim gibi düşünüyorsa daha çok risk alma davranışında bulunuyor. Yani aldatılan kişilerin psikolojik sağlıkları bu durumdan fazlasıyla etkileniyor ve bunun yansımasını bu kişilerin davranışlarında da görebiliyoruz. Üstelik bu durum aldatma eyleminden sonra partnerinden ayrılan kişilerde olduğu kadar ilişkiye devam eden kişilerde de görülüyor.
Peki bir ilişkide aldatma gibi bir durum yaşandıktan sonra ilişki gerçekten kurtarılabiliyor mu? Bu durum birçok farklı değişkenden etkilenebiliyor. Bu değişkenlerden en çok öne çıkanı aldatan partnerin kendini affettirmeye çalışıp çalışmaması oluyor. Eğer aldatan partner, kırılan güveni yeniden inşa etmeye yeterince emek harcarsa hem aldatılan partnerin yaşadığı travmanın etkileri azalıyor hem de ilişkiye devam etme ihtimalleri artıyor. Bu noktada, aldatılan partnerin eğer ilişkiye devam etmek istiyorsa aldatan partnerin hatasını telafi edecek davranışlarda bulunmasına izin vermesi gerekiyor. Çiftlerin bu deneyimin hissettirdiklerini ve ilişkilerinde neyin ihlal edildiğini net bir şekilde tartışmaları gerekiyor. Öte yandan, aldatma eylemini gerçekleştiren partnerin bu davranışının aldatılan kişi tarafından nasıl yorumlandığı da affetme sürecinde önem taşıyor. Eğer aldatma eylemi bencilce ve kasıtlı bir şekilde yapılmış bir eylem olarak görülürse, affedilme ihtimali de azalıyor. Bu sebeple her iki tarafın da kendini açıkça ifade etmesi ilişkilerinin geleceği için önem taşıyor. Aynı zamanda ilişkilerine daha sadık olan, kendilerini partnerlerine daha yakın hisseden ve ilişkilerinden daha fazla tatmin olan kişiler partnerlerinin aldatma davranışını affetmeye daha meyilli oluyorlar. Aldatan kişinin içten gelen bir özrü aldatılan kişinin affetme ihtimalini çok büyük ölçüde arttırıyor çünkü bu durumda aldatılan kişinin karşı tarafın gerçekten yaptığı eylemden pişman olduğunu görmeye ihtiyacı oluyor.
İlişki devam etsin ya da etmesin, aldatılmak kişide derin yaralar açıyor. Ancak bu yaralar yanımızda güvendiğimiz ve sevdiğimiz insanlar olduğunda daha kolay iyileşiyor. Yapılan bir çalışma, aldatılan kişilerin yanlarında onlara destek olan birileri olduğunda bu süreci daha rahat atlattığını gösteriyor. Sevdiğiniz birisi tarafından ihanete uğramanın çok zor bir şey olduğunu kabul etmenin ve bu süreçte hem sevdiklerinizden hem de mümkünse profesyonel çalışanlardan destek almanın önemini hatırlatmak istiyoruz.
