Faydacı Dostluk Nedir?

yer tutucu

Ande Ömeroğlu

Faydacı Dostluk Nedir?

Two Women Embracing - Egon Schiele

Two Women Embracing - Egon Schiele

Bu yazımızda popüler medyada da sıklıkla rastladığımız, özellikle üniversite öğrencileri arasında oldukça yaygın olan bir ilişki türünden, Türkçe'ye "faydacı dostluk" olarak çevirebileceğimiz friends with benefits'den bahsedeceğiz. Faydacı dostluğu romantizmden uzak, cinselliğe dayalı bir ilişki türü olarak tanımlayabiliyoruz. İnsanların bu tür bir ilişkiyi tercih etmelerinin en önemli nedeni ise romantik bağlılık olmadan güvenli ve konforlu sekse ulaşabilmek oluyor. Geleneksel romantik ilişkilerden farklı olarak bu ilişki türünde, ilişkiye karşı bir sorumluluk ya da bağlılık söz konusu olmuyor. Rastlantısal seksten ya da tek gecelik ilişkilerden farklı olarak da stabil bir seks hayatına neden oluyor. Fakat söylediğimiz gibi bu cinsel deneyim, romantik ya da duygusal bir ilişkilenme yolunda ilerlemiyor.
relate-banner

Faydacı dostluk, Türkçe'ye seks arkadaşlığı olarak çevirebileceğimiz fuck buddy kavramından farklı olarak arkadaşlık da içeriyor. Takılmaktan ve tek gecelik ilişkilerden farklı olarak yakınlığı ve ilişki geliştirmeyi de içerisinde barındırıyor, karşılıklı anlayışa ve iletişime dayanıyor. Geleneksel romantik ilişki ve geleneksel arkadaşlık ilişkisinin ikisinin de belirli özelliklerini taşıdığından, bu tür bir ilişki için arkadaşlığın psikolojik yakınlığı ile romantik ilişkinin cinsel yakınlığını birleştiriyor diyebilmek mümkün. Bu tarz ilişkilerin çoğu ya geleneksel arkadaşlık ilişkisine dönüşerek ya da tamamen biterek sonuçlanıyor. Nadiren de olsa geleneksel bir romantik ilişkiye dönüşebiliyor. Bu durumda fiziksel iletişimin yanında partnerlerin birbirlerini iyi tanıması ve iyi iletişimleri etkili oluyor.

Faydacı dostluğu sürdürmenin belirli kuralları var. İlişkilerin devamlılığı için rutin ve stratejik davranışlar etkili oluyor. Faydacı dostlukta partnerler birlikte yemek hazırlamak gibi rutin işler içerisine giremediğinden bu noktada stratejik davranışlar öne geçiyor. İlişkiyi sürdürme kurallarından en önemlisi cinsel yakınlık kurarken romantizmden kaçınmak. Diğerleri ise arkadaşlık halini korumak ve ilişkinin gizliliğini sağlamak olarak sıralanabiliyor. Kişiler, ilişkilerini çoğunlukla yakın arkadaşları ile paylaşıyorlar ve bu konuda destekleniyorlar. Sosyal normlar tarafından kabul görmeyen bir konu olduğundan insanlar bu durumu açıkça ifade etmeye çekinebiliyorlar ve bu onaylanmama hali ilişkilerini bitirme kararı almalarına bile neden olabiliyor.

Her ilişki türünde olacağı gibi faydacı dostluk da pozitif ve negatif yönlere sahip. Yetişkin gençlerle yapılan bir araştırmaya göre faydacı dostluğun pozitif yönleri; hayat şartlarına uygunluk, güvenli alan, konfor, öz güven ve deneyim kazanımı, yakınlık, arkadaşlık, özgürlük, kontrol sahibi hissetme, sekse kolay ulaşma olarak sıralanıyor. Geleneksel bir romantik ilişkinin getirdiği sorumluluğu taşımadığı için insanlar bu tür bir ilişkiyi tercih edebiliyor. Bu ilişki aynı zamanda güvenli bir seks hayatına kapı açıyor. Bilinen ve güvenilen biriyle bağlılık geliştirmeden seks yapmaya imkan sağlıyor. Negatif yönleri ise incinmek, arkadaşlığın bozulması, ilişkinin karmaşık ve garip hale gelmesi olarak sıralanıyor. Örneğin, karşılıklı olmayan romantik hislerin doğması, bir taraf için incitici bir hale gelebiliyor. İnsanların bazıları ise ilişkiye çakılı kalma hissine ya da o ilişki içerisindeyken başka potansiyel romantik partnerleri kaçırma korkusuna kapılabiliyorlar ve bu durum ilişkilerini negatif etkileyebiliyor.

Kısıtlı olsa da yapılan araştırmalar faydacı dostların, ilişkileri hakkında romantik partnerlere göre daha az konuştuklarını gösteriyor. Bu ilişkide partnerler ilişkinin adını koyma, ilişkinin geleceği ve değişken hisleri hakkında daha az konuşuyorlar. Fakat, karşılıklı isteklerin partnerler tarafından bilinmesi ilişkinin sağlığı ve sürdürülebilirliği için büyük önem taşıyor. Aksi halde ilişki problematik hale gelebiliyor. Bunlara ek olarak, katılımcıların %44'ü halihazırda var olan seks partnerlerinden başka seks partnerlerine sahip olsalar da faydacı dostlarını cinsel yolla bulaşan hastalıklar için bir tehdit olarak görmüyorlar ve kondom kullanımı konusunda tek gecelik ilişkilere göre daha esnek davranabiliyorlar. Bu durum cinsel yollarla bulaşan hastalıklar konusunda kendileri ve partnerleri için risk oluşturuyor.

Sosyal cinsiyet normları da faydacı dostluk deneyimini etkiliyor. Partnerler ilişki içerisinde genel olarak birbirlerine pozitif duygularla yaklaşıyorlar ve bu durum sürdürülebilirlik için büyük önem taşıyor. Fakat, ne yazık ki, cinsiyet normları erkeklerin kadınlar üzerindeki dengesiz davranışlarını arttırabiliyor. Bunun yanı sıra faydacı dostluk erkekler için arkadaşları arasında övünerek bahsedilebilen bir konu olurken, kadınlar için gizlenmesi gereken bir konu olabiliyor. Katılımcıların çoğunluğu (%77), bu tür ilişkilerde kadınların erkeklere göre daha fazla negatif yargıya maruz kaldığını belirtiyorlar. Toplumda kadınların aşkı ve seksi bağdaştırırken, erkeklerin bu ikisini rahatlıkla ayrı tutabildiğine dair bir yanılgı mevcut olsa da takılma kültürü ve faydacı dostluğa dair yapılan araştırmalar kadınların aşk olmadan da bu ilişkilenme türleri içerisinde bulunduğunu gösteriyor. Buna ek olarak, normatif cinsiyet rollerinin aksine erkekler de kadınlar kadar duygusal içerikli seksi ya da ilişkiyi daha tercih edilebilir bulabiliyorlar.

Peki insanlar kendilerini nasıl oluyor da bu tür bir ilişkinin içerisinde buluyorlar? Bazı partnerler birbirlerini iyi biliyorlar, seksten önce kurulmuş bir arkadaşlık ilişkileri oluyor. Bazıları ise tanıştıktan kısa bir süre sonra kendilerini böyle bir ilişkinin içerisinde bulabiliyorlar. Eski bir romantik ilişki de faydacı dostluğa evrilebiliyor ve bu kişi için birtakım avantaj sağlayabiliyor. Bu durum öncelikle güvenli seks sağlarken, partnerler birbirlerini iyi tanıdıklarından, sekste nelerden hoşlanıp nelerden hoşlanmadıklarını bildiklerinden kaliteli bir seks deneyimleyebiliyorlar. Bu durum eski bir aşkın tekrar alevlenmesine de yardımcı olabiliyor. Öte yandan, bu durum romantik ilişkiden geriye kalan küçük parçalardan kopmamak adına partnerlerden yalnızca biri tarafından aşk duygusuyla deneyimlenirse zarar verici hale gelebiliyor.

Faydacı dostluk, bunu kendi standartlarına uygun bulan insanlarca deneyimlenen ve aslında sıkça rastlanan bir ilişki türü olarak karşımıza çıkıyor. Bazı insanlar tarafından sağlıklı bir şekilde sürdürülebiliyor. Kişiler farkında ve net kararlarla bu tür bir ilişkinin içerisinde bulundukları sürece ilişki kaynaklı negatif psikolojik sorunlarla karşılaşmıyorlar.

[1] Hughes, M., Morrison, K., & Asada, K.J.K. (2005). What's love got to do with it? Exploring the impact of maintenance rules, love attitudes, and network support of friends with benefits relationships. Western Journal of Communication, 69, 49-66.
[2] Dainton, M., & Stafford, L. (1993). Routine maintenance behaviors: A comparison of relationship type, partner similarity, and sex differences, Journal of Social and Personal Relationships, 10, 255-271.
[3] Mongeau, P. A., Ramirez, A., & Vorrell, M. (2003, February). Friends with betiefits: Initial explorations of sexual, non-romantic relationships. Paper presented at the annual meeting of the Western Communication Association, Salt Lake City, UT.
[4] Goldsmith, D., & Parks, M. (1990). Communicative strategies for managing the risks of seeking social support. In S. W. Duck (Ed. with R. C. Silver), Personal Relationships and Social Support (pp. 104-121). Newbury Park, CA: Sage.
[5] Weaver, A. D., MacKeigan, K. L., & MacDonald, H. A. (2011). Experiences and perceptions of young adults in friends with benefits relationships: A qualitative study. Canadian Journal of Human Sexuality, 20, 41-53.
[6] Bisson, M. A., & Levine, T. R. (2009). Negotiating a friends with benefits relationship. Archives of Sexual Behavior, 38, 66-73.
[7] Patterson, H.M., & Price, E.L. (2009). More than "Just" Friends? Perceived trust and sexual health behaviors within the "Friends with Benefits " Relationship. Manuscript in preparation.
[8] Grello, C. M., Welsh, D. P., & Harper, M. S. (2006). No strings attached: The nature of casual sex in college students. Journal of Sex Research, 43, 255-267.
[9] Knight, K., Mongeau, P. A., & Eden, J. (November, 2008). The (romantic) relational implications of friends with benefits relationships. Paper presented at the Interpersonal Communication Division of the National Communication Association, San Diego, CA.
[10] Stanley, S. M., Rhoades, G. K., & Markman, H. J. (2006). Sliding versus deciding: Inertia and the premarital cohabitation effect. Family Relations, 55, 499-509.

Benzer yazılar

Munch - Seated Male Nude in the Forest

Partnerler Arasındaki Cinsel İstek Farklılığı İlişkinin Sonu mu?

Partnerlerin cinsel istek seviyeleri farklı olursa bu durum ayrılıkla sonlanmak zorunda mı? Yoksa bir çözüm yolu bulunabilir mi? Cevapları yazımızda!
Ron Hicks, 1965

İlişkide Sadakatsizlik Yaşanması

Romantik ilişkilerin sonunu getiren en temel sebeplerden biri olan sadakatsizlik nasıl gerçekleşir? Herhangi biri aldatılmaktan sorumlu olabilir mi?

Cinsellik Nasıl Planlanmalı?

Cinselliği nasıl planlayabiliriz? Cinselliğin planlanması zannettiğimiz gibi cinselliğin spontaneliğini bozan bir durum olmayabilir mi?
Joseph Lorusso - Cafe Kiss

Libido Nedir ve Romantik İlişkileri Nasıl Etkiler?

Cinsellikle ilişkimizi yakından etkileyen libidoyu nasıl tanımlıyoruz? Cinsel isteğe ve bu isteğin ilişkilerimizdeki yerine odaklanıyoruz.

Cinsellik Neden Planlanmalı?

İki taraf da cinselliğin devam etmesine istekliyse işlerin şansa bırakılmaması ve cinselliğin planlanması ilişki kalitesinin devamlılığı açısından alınabilecek olumlu bir aksiyon oluyor.
Two On A Bridge - Igor Krapar Shcherbakov (2021)

Aşk İksiri: Feromon

Tanıştığınız andan itibaren birine ilgi duydunuz fakat nedenini anlamakta güçlük mü çekiyorsunuz? Bazı kişilere ise ilk andan beri arkadaş gözüyle mi bakıyorsunuz?

Partnerle Seks Hakkında Konuşmak Cinsel Tatmini Artırıyor!

Partnerinizle cinsellik hakkında konuşmak istiyor ama nasıl yapabileceğinizi bilmiyorsanız bu yazımız tam size göre!
Just Throw The Ball - Corinne Hartley

Evcil Hayvanların DEHB Olan Çocuklara Faydaları

Evcil hayvanlar çocuklar için harika birer yakın arkadaş olabiliyor. Bu arkadaşlık DEHB’li çocuklara birçok açıdan iyi geliyor.
Rupert, Lydienne, Rebeca - Ewing Paddock

Toksik Ebeveynlik

Ebeveynlerimizle kurduğumuz ilişkiler kimi zaman olumlu kimi zaman zorlayıcı olabiliyor. Peki kurduğumuz bu ilişki aslında toksikse?
Shy- Sir Lawrence Alma Tadema

Partnerlerin Sorun Çözme Becerilerinin İlişkiye Etkileri

Tartışmalar sağlıklı bir şekilde çözülemediği zaman ilişkiye zarar verebiliyor. Sorun çözme becerilerimiz bu süreci nasıl etkiliyor?

footer