Faydacı dostluk, Türkçe'ye seks arkadaşlığı olarak çevirebileceğimiz fuck buddy kavramından farklı olarak arkadaşlık da içeriyor. Takılmaktan ve tek gecelik ilişkilerden farklı olarak yakınlığı ve ilişki geliştirmeyi de içerisinde barındırıyor, karşılıklı anlayışa ve iletişime dayanıyor. Geleneksel romantik ilişki ve geleneksel arkadaşlık ilişkisinin ikisinin de belirli özelliklerini taşıdığından, bu tür bir ilişki için arkadaşlığın psikolojik yakınlığı ile romantik ilişkinin cinsel yakınlığını birleştiriyor diyebilmek mümkün. Bu tarz ilişkilerin çoğu ya geleneksel arkadaşlık ilişkisine dönüşerek ya da tamamen biterek sonuçlanıyor. Nadiren de olsa geleneksel bir romantik ilişkiye dönüşebiliyor. Bu durumda fiziksel iletişimin yanında partnerlerin birbirlerini iyi tanıması ve iyi iletişimleri etkili oluyor.
Faydacı dostluğu sürdürmenin belirli kuralları var. İlişkilerin devamlılığı için rutin ve stratejik davranışlar etkili oluyor. Faydacı dostlukta partnerler birlikte yemek hazırlamak gibi rutin işler içerisine giremediğinden bu noktada stratejik davranışlar öne geçiyor. İlişkiyi sürdürme kurallarından en önemlisi cinsel yakınlık kurarken romantizmden kaçınmak. Diğerleri ise arkadaşlık halini korumak ve ilişkinin gizliliğini sağlamak olarak sıralanabiliyor. Kişiler, ilişkilerini çoğunlukla yakın arkadaşları ile paylaşıyorlar ve bu konuda destekleniyorlar. Sosyal normlar tarafından kabul görmeyen bir konu olduğundan insanlar bu durumu açıkça ifade etmeye çekinebiliyorlar ve bu onaylanmama hali ilişkilerini bitirme kararı almalarına bile neden olabiliyor.
Her ilişki türünde olacağı gibi faydacı dostluk da pozitif ve negatif yönlere sahip. Yetişkin gençlerle yapılan bir araştırmaya göre faydacı dostluğun pozitif yönleri; hayat şartlarına uygunluk, güvenli alan, konfor, öz güven ve deneyim kazanımı, yakınlık, arkadaşlık, özgürlük, kontrol sahibi hissetme, sekse kolay ulaşma olarak sıralanıyor. Geleneksel bir romantik ilişkinin getirdiği sorumluluğu taşımadığı için insanlar bu tür bir ilişkiyi tercih edebiliyor. Bu ilişki aynı zamanda güvenli bir seks hayatına kapı açıyor. Bilinen ve güvenilen biriyle bağlılık geliştirmeden seks yapmaya imkan sağlıyor. Negatif yönleri ise incinmek, arkadaşlığın bozulması, ilişkinin karmaşık ve garip hale gelmesi olarak sıralanıyor. Örneğin, karşılıklı olmayan romantik hislerin doğması, bir taraf için incitici bir hale gelebiliyor. İnsanların bazıları ise ilişkiye çakılı kalma hissine ya da o ilişki içerisindeyken başka potansiyel romantik partnerleri kaçırma korkusuna kapılabiliyorlar ve bu durum ilişkilerini negatif etkileyebiliyor.
Kısıtlı olsa da yapılan araştırmalar faydacı dostların, ilişkileri hakkında romantik partnerlere göre daha az konuştuklarını gösteriyor. Bu ilişkide partnerler ilişkinin adını koyma, ilişkinin geleceği ve değişken hisleri hakkında daha az konuşuyorlar. Fakat, karşılıklı isteklerin partnerler tarafından bilinmesi ilişkinin sağlığı ve sürdürülebilirliği için büyük önem taşıyor. Aksi halde ilişki problematik hale gelebiliyor. Bunlara ek olarak, katılımcıların %44'ü halihazırda var olan seks partnerlerinden başka seks partnerlerine sahip olsalar da faydacı dostlarını cinsel yolla bulaşan hastalıklar için bir tehdit olarak görmüyorlar ve kondom kullanımı konusunda tek gecelik ilişkilere göre daha esnek davranabiliyorlar. Bu durum cinsel yollarla bulaşan hastalıklar konusunda kendileri ve partnerleri için risk oluşturuyor.
Sosyal cinsiyet normları da faydacı dostluk deneyimini etkiliyor. Partnerler ilişki içerisinde genel olarak birbirlerine pozitif duygularla yaklaşıyorlar ve bu durum sürdürülebilirlik için büyük önem taşıyor. Fakat, ne yazık ki, cinsiyet normları erkeklerin kadınlar üzerindeki dengesiz davranışlarını arttırabiliyor. Bunun yanı sıra faydacı dostluk erkekler için arkadaşları arasında övünerek bahsedilebilen bir konu olurken, kadınlar için gizlenmesi gereken bir konu olabiliyor. Katılımcıların çoğunluğu (%77), bu tür ilişkilerde kadınların erkeklere göre daha fazla negatif yargıya maruz kaldığını belirtiyorlar. Toplumda kadınların aşkı ve seksi bağdaştırırken, erkeklerin bu ikisini rahatlıkla ayrı tutabildiğine dair bir yanılgı mevcut olsa da takılma kültürü ve faydacı dostluğa dair yapılan araştırmalar kadınların aşk olmadan da bu ilişkilenme türleri içerisinde bulunduğunu gösteriyor. Buna ek olarak, normatif cinsiyet rollerinin aksine erkekler de kadınlar kadar duygusal içerikli seksi ya da ilişkiyi daha tercih edilebilir bulabiliyorlar.
Peki insanlar kendilerini nasıl oluyor da bu tür bir ilişkinin içerisinde buluyorlar? Bazı partnerler birbirlerini iyi biliyorlar, seksten önce kurulmuş bir arkadaşlık ilişkileri oluyor. Bazıları ise tanıştıktan kısa bir süre sonra kendilerini böyle bir ilişkinin içerisinde bulabiliyorlar. Eski bir romantik ilişki de faydacı dostluğa evrilebiliyor ve bu kişi için birtakım avantaj sağlayabiliyor. Bu durum öncelikle güvenli seks sağlarken, partnerler birbirlerini iyi tanıdıklarından, sekste nelerden hoşlanıp nelerden hoşlanmadıklarını bildiklerinden kaliteli bir seks deneyimleyebiliyorlar. Bu durum eski bir aşkın tekrar alevlenmesine de yardımcı olabiliyor. Öte yandan, bu durum romantik ilişkiden geriye kalan küçük parçalardan kopmamak adına partnerlerden yalnızca biri tarafından aşk duygusuyla deneyimlenirse zarar verici hale gelebiliyor.
Faydacı dostluk, bunu kendi standartlarına uygun bulan insanlarca deneyimlenen ve aslında sıkça rastlanan bir ilişki türü olarak karşımıza çıkıyor. Bazı insanlar tarafından sağlıklı bir şekilde sürdürülebiliyor. Kişiler farkında ve net kararlarla bu tür bir ilişkinin içerisinde bulundukları sürece ilişki kaynaklı negatif psikolojik sorunlarla karşılaşmıyorlar.
