Hamilelik Sonrası Depresyon Yaşamam Benim Suçum Mu?

Feyza Hilal Dilmaç

Feyza Hilal Dilmaç

Hamilelik Sonrası Depresyon Yaşamam Benim Suçum Mu?

Nguyen Thanh Binh, 1954

Nguyen Thanh Binh, 1954

Anne ve çocuk arasındaki ilişkinin ilk dinamikleri çocuğun gelişim aşamalarında önemli rol oynuyor. Bebeğin sonraki yaşlarındaki sosyo-duygusal, motor, ve bilişsel gelişiminde anneyle kuracağı ilk ilişkinin belirleyici bir rolü olabiliyor. Her dönem, çocuk ve anne arasındaki ilişki açısından hassas oluyor ve çocuğun gelişimi için önem taşıyor. Fakat bebek anne bağlanmasının doğumdan sonra oluşmaya başladığı dönem olan Anne ve çocuk arasındaki ilişkinin ilk dinamikleri çocuğun gelişim aşamalarında önemli rol oynuyor. Bebeğin sonraki yaşlarındaki sosyo-duygusal, motor, ve bilişsel gelişiminde anneyle kuracağı ilk ilişkinin belirleyici bir rolü olabiliyor. Her dönem, çocuk ve anne arasındaki ilişki açısından hassas oluyor ve çocuğun gelişimi için önem taşıyor. Fakat bebek anne bağlanmasının doğumdan sonra oluşmaya başladığı dönem olan "˜hassas evre', bu ilişkinin dinamiklerini etkileyebiliyor. Bebek doğduktan sonraki ilk 2 haftada bu hassasiyet artmaya başlıyor ve 6. haftada bebek ve anne arasındaki iletişimin en hassas olduğu döneme ulaşılıyor. 4. aya doğru anne-bebek ilişkisindeki hassasiyet azalmaya başlıyor. Bu dönemin "˜hassas evre' olarak adlandırılmasının altındaki sebep, bebeğin anneye aşırı bağlı olduğu dönem olmasından kaynaklanıyor. Özellikle bu dönemde anne-bebek iletişimini olumsuz yönde etkileyebilecek olaylar bebeğin sonraki gelişim evrelerinde de olumsuz bir etkiye sebep olabiliyor.
relate-banner

Hamilelik sonrası depresyonu olarak bilinen postpartum depresyonu, hamilelik sonrası dönemde annenin depresyon semptomları göstermesiyle başlıyor. Hassas evreyi de kapsayan hamilelik sonrası depresyonu yalnızca annenin mental sağlığını etkilemiyor, bebeği de olumsuz yönde etkileyebiliyor. Bu yazımızda bebeğin ilerleyen gelişim evrelerini etkileyen postpartumun erken bebeklik, bebeklik ve çocukluk dönemi olmak üzere çeşitli gelişimsel dönemlerdeki etkilerini inceleyeceğiz.

3 aylık bebeklerle yapılan bir araştırmaya göre, postpartum yaşayan bir annenin bebeğinde daha az olumlu mimikler ve daha fazla huzursuz davranış belirtileri gözlemleniyor. Daha sonraki bebeklik dönemini kapsayan bir araştırmada, 18 aylık bebeklerin bilişsel ve duygusal gelişimi ölçülüyor. Postpartum yaşayan annelerin bebeklerinin Piaget'nin bilişsel evrelerinde yer alan nesne sürekliliği becerisinde başarısız oldukları gözlemleniyor. Normalde bebeklerde 4-8 ay arası dönemde gelişen bu beceri, bebeklerin görüntüden kaybolan nesnelerin aslında tamamen yok olmadığını, yalnızca saklandığını anlamalarını sağlıyor. Fakat postpartum yaşayan annelerin 18 aylık bebeklerinde bu beceriyi henüz edinememeleri, hamilelik sonrası depresyonun bebeklik döneminde bilişsel gelişimi etkilediğini gösteriyor. Hamilelik sonrası depresyon yalnızca bilişsel gelişimi değil, bebeklerin duygusal gelişimini de etkileyebiliyor. Anneleri postpartum geçirmiş 18 aylık bebeklerin daha az paylaşımcı oldukları ve çevreleriyle daha az iletişim kurdukları gözlemleniyor.

Bebeklik dönemine ek olarak çocukluk döneminde de postpartumun etkileri görülebiliyor. 4-5 yaşındaki çocuklarla yapılan bir çalışmada, annesi postpartum geçirmiş ve geçirmemiş çocukların bilişsel gelişimleri karşılaştırılıyor. Postpartum geçirmiş olan annelerin çocuklarında bilişsel gelişim değerleri, geçirmemiş olan annelerin çocuklarına oranla önemli ölçüde düşük çıkıyor.

Hamile olan bireyler doğumdan sonra yorgun, bitkin, aksi, huysuz olabiliyor, değişken ruh haline girebiliyorlar. Bu değişken ruh halleri annenin bebeğe bakım verebilmesini ve kendi ihtiyaçlarını da görebilmesini engelleyebiliyor. Tüm bunların bir sonucu olarak ortaya çıkabilen postpartum depresyonu da duygu değişimlerinin ve yoğunluklarının sık olduğu hamilelik sonrası dönemde sık görülebiliyor. Bu sebeple, yaşadığınız süreçle ilgili kendinizi suçlamayın. Postpartum depresyonunun tedavi süreci için en önemli adım, süreci kabul ederek olabildiğince tedavi için erken adım atabilmek. Tedaviye açık olmanız, depresyonun bebeğinizin üzerinde bırakabileceği etkiyi önemli ölçüde belirleyebiliyor. Bu sebeple, hem kendi mental sağlığınız için hem de bebeğinizin sağlığı için destek almaya açık olmanız, yıkıcı etkileri azaltmak için önemli bir adım oluyor.

[1] Daglar, G., & Nur, N. (2018). Level of mother-baby bonding and influencing factors during pregnancy and the postpartum period. Psychiatria Danubina, 30(4), 433-440.
[2] Moehler, E., Brunner, R., Wiebel, A., Reck, C., & Resch, F. (2006). Maternal depressive symptoms in the postnatal period are associated with long-term impairment of mother-child bonding. Archives of Women

Benzer yazılar

Sizin Aşkınız Hangisi?

Hiç aşık oldunuz mu? Peki aşkın ne anlama geldiğini düşündünüz mü? Aşk ne demek, hadi gelin birlikte bakalım.

Kaygı Flört Etmemize Engel Değil

Yüksek düzeyde kaygıya veya kaygılı bağlanma stiline sahip olmak zaman zaman kendimizi sabote etmemize ve geçmişteki olumsuz deneyimlerimize saplanıp kalmamıza sebep olabiliyor. Peki kendimizi sabote etme halinin üstesinden gelmek için neler yapabiliriz?
One Hundred Years of Solitude No.31 - Zhu Zhengming

İlişkisiz, Mutlu, Huzurlu

Herkes romantik bir ilişkiye sahip olmak zorunda mı? Tek başımıza mutlu olmamız mümkün değil mi? Seçilmiş bekarlık kavramıyla tanışın!
Mother and Child by Katie M. Berggren

Aile İçinde Öğrendiğimiz İlişki Modeli Gelecek Romantik İlişkilerimize Nasıl Yansıyor?

Hepimiz ilişki kurmanın farklı yollarını ailemizde öğreniyoruz. Ancak öğrendiğimiz bu yollar her zaman bizi mutlu etmeyebiliyor.

Romantik İlişkiler ve Psikolojik Sağlık

Romantik ilişkiler psikolojik sağlığı nasıl etkiliyor? Bu yazıda psikolojik sağlık ile ilişkiler arasındaki ilişkiyi derledik.
Negro - Cristina Troufa

Tehdit ve Bakım Kaynağı Aynı İnsan Olduğunda - Düzensiz Bağlanma

Bağlanma stillerinin çok popüler olmayan ancak belki de anlaşılmaya en çok ihtiyaç duyan türü: düzensiz bağlanma. Detayları yazımızda.
Wrapped In Love - Amanda Greavette (2016)

Çocuk Sahibi Olmak Hayatımızı Nasıl Etkiler?

Çocuk dünyaya getirmek çoğunlukla kendi tercihimiz olsa da ilişki memnuniyetini, ebeveynlerin bireysel iyilik hallerini ve hayat düzenlerini oldukça etkiliyor.
We Need to Talk About Kevin - Lynne Ramsay (2012)

Bir Anne-Oğul Çatışması: We Need to Talk About Kevin

Hazırlıksız annenin, oğlu Kevin ile bağ kuramamasını anlatan bu film, istenmediğini hisseden çocuğun neler yapabileceğini gösteriyor.
The Meal - Alex Gross (2016)

Bağlanma Stilleri ve Ayrılık Sonrası Davranışlar

Eğer ayrılmayı isteyen ve ilişkiyi bitiren taraf biz değilsek ayrılık sonrası kısa dönemde davranışlarımızı neler belirler?
A Moment! - Holly Warburton

Öpüşmenin Tarihi ve Etkileri

Öpüşmek, midemizde kelebekler uçuran bir deneyim! Neden öpüştüğümüz ve öpüşmenin günümüze nasıl geldiği ise işte bu yazımızda.

footer