Çocuklar büyüme çağında içinde bulundukları sınırları anlamaya ve hatta kimi zaman zorlamaya çalışıyorlar. Sınırları zorlama davranışı aslında çocuğun bireyselliğini kazanma yolunda oldukça olağan bir durum olarak görülüyor. Çocukların yaşları ilerledikçe ebeveynleriyle fikir ayrılıkları yaşamaları da son derece normal bir durum olarak karşımıza çıkıyor çünkü çocuklar kendilerini ebeveynlerinden ayrı birer birey olarak görmek istiyorlar. Bu noktada çocukların sınırlarını nasıl değiştirmeye çalıştıkları önem kazanıyor. Örneğin, sınırlarını değiştirmeye çalışırken çok mu sinirleniyorlar yoksa sakin kalabiliyorlar mı? Ebeveynlerin çocuklarına sınırlarını anlamayı ve sınırlarından memnun olmadıkları zaman onları saygılı bir şekilde değiştirmeyi talep etmeyi öğretmeleri, çocukların bireyselleşme sürecini olumlu etkiliyor.


Peki çocukların neden sınırlara ihtiyacı var? Çocuklar sınırları olmadığı zaman ya da bu sınırlar belirsiz olduğu zaman kendilerini güvensiz hissedebiliyorlar. Çocukların nasıl düzenli bir uyku saatine ve sağlıklı beslenmeye ihtiyacı varsa, belirli kurallara da ihtiyaçları bulunuyor. Örneğin tanımadıkları insanlara kişisel bilgilerini vermemeleri gerektiğini bir çocuğun kural olarak öğrenmesi gerekiyor. Çocuklara belirli konularda sınırlar koyulmayan bir evde güç dengesi değişiklik gösterebiliyor. Bu noktada evde söz sahibi olan kişi ebeveyn değil çocuk oluyor. Bu durum da aslında hem ebeveyne hem de çocuğa zarar veriyor. Çocuklara sınır koymanın bir diğer faydası ise kendi kimliklerini oluşturmak konusunda oluyor. Sınırlarını bilen ve kendisini bu sınırlar içinde güvende hisseden bir çocuk, sağlıklı bir öz güvene sahip oluyor. Buna karşılık, sınırlarını öğrenemeyen bir çocuk çevresindeki herkesin ve her şeyin kendi ihtiyaçlarını tatmin etmek için var olduğu inancını içselleştirebiliyor ve bu da ileride narsisistik bir kişilik yapılanmasına sebep olabiliyor. Dahası, sağlıklı sınırlar ebeveyn ve çocuk arasındaki çatışmaları ve tartışmaları da azaltıyor. Çocuklar sınırları ihlal etmeye çalıştığında onlara nazikçe kuralları hatırlatmak ve sınırların içine çekmek tartışmaların uzamasını engelliyor.

Çocuklara sağlıklı sınırlar koymak ve onların bu sınırları kabul etmesi zaman zaman zorlayıcı bir sürece dönüşebiliyor. Bu süreçte en önemli noktalardan birisi etkili iletişim kurmak oluyor. Çocuğunuza öğretmek istediğiniz kuralı modelleme yoluyla göstermek, onlara çok yardımcı oluyor. Çocuğunuza sınırları öğretirken ceza vermek, kızmak ya da bağırmak gibi yıkıcı davranışlardan kaçınırken onunla kibar bir tonda ve arkadaş canlısı bir şekilde iletişim kurmak onun da bu sürece daha kolay adapte olmasını sağlıyor. Çocuğunuza hiçbir kuralı dikte etmemek, onun fikrini, duygularını ve kaygılarını dinlemek ve bu sınırların anlamını konuşmak ise çocuğunuzun stres seviyesini azaltıyor. Çünkü bir çocuk için kaygılarının duyulduğunu ve anlaşıldığını hissetmek bu kuralların ona karşı olan şeyler olmadığını anlamasını sağlıyor. Çocuğunuza kuralları ve sınırları öğretirken açık ve net konuşun, çünkü çocuklar yaşları gereği uzun açıklamaları dinlemekte ve anlamakta zorlanabiliyorlar. Bu sebeple "Eğer dışarıda elimi bırakıp koşmaya başlarsan seni kaybedebilirim." gibi kısa açıklamalarda bulunmak anlamalarını kolaylaştırıyor. Bu kuralların çocuklarda içselleştirilmesi biraz zaman gerektiriyor, bu sebeple ebeveynlerin kendi içinde tutarlı olmaları ve başlarda yaşadıkları zorluklar karşısında pes etmemeleri gerekiyor. Örneğin, eğer uyumadan önce televizyon izlemek yasaksa bu kurala ebeveynin her zaman bağlı kalması gerekiyor. Çünkü eğer ebeveyn bir kuralı tutarlı bir şekilde uygulamıyorsa çocuk da aslında kuralların o kadar da önemli veya saygı duyulması gereken şeyler olmadığını düşünebiliyor.

Her şeyden önemlisi ise çocuğunuza karşı sabırlı olun, sınırlarını ihlal ettiği zaman onu anlayışla karşılayın ancak o sınırı ihlal etmenin sonuçlarının ne olduğunu da görmesini sağlayın. Çocuğunuz sınırlarını öğrendiği zaman hem onun hem de sizin rahat edeceğinizi aklınızda tutmak bu süreci atlatmanızı kolaylaştıracaktır.