Çocuğumun Korkuları Normal Mi?

İdil Salih

İdil Salih

Çocuğumun Korkuları Normal Mi?

Untitled - Arkady Plastov

Untitled - Arkady Plastov

Çocuklar zaman zaman onlar için bilinmez olan şeylere karşı korku hissedebiliyorlar. Özellikle yeni, büyük, gürültülü nesneler ya da tanıdık olmayan deneyimler daha fazla korku duymalarına sebep olabiliyor. Ancak ebeveynleri sayesinde kendilerini güvende hissedebilen çocuklar, korkularını nasıl yatıştırabileceklerini de genellikle ebeveynlerinden öğreniyorlar. Bazı korkular ve kaygılar ise gelişim dönemindeki çocuklarda sıklıkla görülüyor ve normal gelişimin bir parçası olarak kabul ediliyor.
relate-banner

  • Bebekler 8-9 aylıkken yabancı kaygısı (stranger anxiety) hissetmeye başlıyorlar. Tanıdık olan yüzleri -ki bu yüzler genellikle ebeveynlerinin yüzlerinden oluşuyor- güven verirken ilk defa gördüğü yabancı yüzler çocuklarda korku uyandırıyor. Bu sebeple yabancıların yanında ağlamaya veya ebeveynlerine tırmanmaya çalışabiliyorlar.
  • 6-8 aylıktan 2 yaşa kadarlık dönemde ise bebekler ayrılık kaygısı (separation anxiety) hissetmeye başlıyorlar. Ayrılık kaygısı yaşayan bebekler, ebeveynlerinden ayrı ya da uzak kaldıklarında korku duyuyorlar. Bu sebeple ebeveynlerinin onları bakıcıya bırakmasına ya da gece ebeveynlerinden ayrı uyumaya tepkiyle yaklaşıyorlar.
  • 4 ila 6 yaş arasında ise çocuklar hayali canavarlardan ya da yaratıklardan korkmaya başlıyorlar. Henüz o yaşlardayken çocuklar neyin gerçek ve neyin hayali olduğunu ayırt etmekte zorlanıyorlar. Genellikle bu hayali yaratıkların geceleri yataklarının altından çıkacağından ya da tuvaletin içinden onlara saldıracağından korkuyorlar. Bu sebeple de birçok çocuk gece yalnız uyumaktan korkabiliyor.
  • 7 yaşından sonra çocukların hayali yaratıklara karşı duydukları korku azalmaya başlıyor. Bunun yerine, genellikle gerçek tehditlerden korkuyorlar. Örneğin, eve kötü bir adamın gelmesinden, doğal afetlerden, sevdikleri birinin ölmesinden ya da zarar görmekten korkuyorlar.
  • Ergenlik döneminde ise daha çok sosyal kaygılar ön plana çıkıyor. Nasıl göründükleri ya da ortama uyum sağlayıp sağlayamadıkları ergenlerde kaygı uyandırabiliyor. Yeni bir okula başlarken, sınıfta konuşurken ya da önemli bir sınava girerken korku duyabiliyorlar.
Ebeveynleri sayesinde kendilerini güvende hissedebilen çocuklar, korkularını nasıl yatıştırabileceklerini de genellikle ebeveynlerinden öğreniyorlar. Peki çocuğunuza korktuğu anlarda nasıl destek olabilirsiniz?

  1. Sarılarak ve "Ben buradayım, güvendesin" gibi cümlelerle onu rahatlatmaya çalışın. Çocuğunuzun onu korumak için orada olduğunuzu bilmeye ihtiyacı var.
  2. Çocuğunuz eğer kendisini ifade edebilecek yaştaysa onu dinleyin. Duygularını ve düşüncelerini kelimelere dökebilmesi için ona fırsat verin.
  3. Bebeğiniz yeni bir insana alışmakta zorlandığında kendisini rahat hissedene kadar onun elini tutun ve onunla konuşmaya devam edin. Bir süre sonra yeni gördüğü yüz yabancı gelmeyecektir.
  4. Çocuğunuzu kısa ayrılıklara alıştırmaya çalışın ve yanından giderken geri döneceğine dair onun içini rahatlatın.
  5. Çocuğunuzu adım adım korkularıyla yüzleşmek için teşvik edin. Mesela yatağın altında bir canavar olmasından korkuyorsa birlikte yatağın altını kontrol edin.
  6. Korku uyandıran filmlere ve dizilere ulaşımını kısıtlayın.
  7. Çocuğunuzu korku duyduğu anlar için hazırlayın. Sınıfta konuşmak ya da önemli bir sınava girmenin hayatın parçası olduğunu, bu zamanlarda neler yapabileceğini konuşun. Ona inandığınızı gösterin.
Birçok çocuk zamanla ebeveynlerinin de desteğiyle korkularının üstesinden geliyor. Ancak bazı çocukların bu konularda daha fazla yardıma ihtiyacı olabiliyor. Eğer çocuğunuzun korkuları normalden fazla görülüyorsa ve çocuğunuzu normal aktiviteleri yapmaktan alıkoyuyorsa bir uzmanla görüşmenizi tavsiye ediyoruz. Dikkat etmeniz gereken sinyaller arasında korkularının gelişimsel düzeyinden farklı olması, çocuğunuzu çok mutsuz etmesi veya öfke nöbetleri geçirmesine sebep olması, okula gitmek veya yalnız uyumak gibi günlük aktiviteleri engellemesi ve karın ağrısı, hızlı kalp atışı veya baş ağrıları gibi fiziksel semptomlara sebep olması yer alıyor.

[1] Lyness, D. (2018). Normal childhood fears. Kids Health. https://kidshealth.org/en/parents/anxiety.html

Benzer yazılar

Mother and Child by Katie M. Berggren

Aile İçinde Öğrendiğimiz İlişki Modeli Gelecek Romantik İlişkilerimize Nasıl Yansıyor?

Hepimiz ilişki kurmanın farklı yollarını ailemizde öğreniyoruz. Ancak öğrendiğimiz bu yollar her zaman bizi mutlu etmeyebiliyor.

7 Toksik Aile Davranışı

’Çünkü ben öyle istiyorum!’’ Aile içinde görülebilen 7 toksik davranış biçimi bu yazımızda!
Wrapped In Love - Amanda Greavette (2016)

Çocuk Sahibi Olmak Hayatımızı Nasıl Etkiler?

Çocuk dünyaya getirmek çoğunlukla kendi tercihimiz olsa da ilişki memnuniyetini, ebeveynlerin bireysel iyilik hallerini ve hayat düzenlerini oldukça etkiliyor.
Deseos - William Sergeant Kendall (1892)

Destek İstemekte Neden Bu Kadar Zorlanıyoruz?

Destek almak zayıflık mıdır? Profesyonel destek alırsak toplumdan dışlanır mıyız? Kimlerden destek isteriz? Ya aradığımız desteği alamazsak?
Yellow Bird- David Hettinger

Travma Geçmişi Olan Ebeveynler

Yaşanan travmatik olaylar kişilerin davranışlarını doğrudan etkileyebiliyor. Peki, bu travmalar kişinin ebeveynliğini nasıl etkiliyor?
Just Throw The Ball - Corinne Hartley

Evcil Hayvanların DEHB Olan Çocuklara Faydaları

Evcil hayvanlar çocuklar için harika birer yakın arkadaş olabiliyor. Bu arkadaşlık DEHB’li çocuklara birçok açıdan iyi geliyor.
burn with desire - Billy Dinh (2020)

Terapiye Gitmeniz Gerektiğini Gösteren 9 İşaret

Terapiye gitmeli miyim? Ne zaman terapiye başlamalıyım? Bu soruları bazen hepimiz kendimize soruyoruz. Cevap bulmanıza yardımcı olacak işaretleri yazdık!
Vampire - Edvard Munch

Ait Hissetmenin Özlemini Duyuyor Musunuz?

Ait olma hissine, sahip olduğumuz her ilişki içinde ihtiyaç duyuyoruz. Bu yazımızda aidiyet hissinin yaşamımızdaki yerinden bahsediyoruz.

Ebeveynleşme Travması

Çocukken gereğinden fazla üstlenilen yükler, ebeveynleşmemize neden olunuyor ve travmatik etkiler bırakıyor. İşte 10 maddede ebeveynleştirme travması.

Yanıldığımız 7 Durum

Başkalarının duygu ve düşüncelerini okumakta çoğu zaman düşündüğümüz kadar iyi değiliz. İşte sosyal etkileşimleri karmaşık bir labirent haline getirebilecek en yaygın düşünce hatalarından bazıları.

footer