Ebeveynlik stilleri iki temel faktör üzerinde şekilleniyor: talepkarlık ve duyarlılık. Talepkarlık ebeveynlerin çocuğun davranışını ne ölçüde kontrol ettiklerini açıklıyor. Duyarlılık ise ebeveynin çocuğun duygusal ve gelişimsel ihtiyaçlarına ne kadar duyarlı olduğunu ifade ediyor. Bu iki temel eksene dayanarak kategorize edilmiş 4 temel ebeveynlik tarzı bulunuyor:

1. Demokratik ebeveynlik:

Birçok araştırma ve uzmana göre, çocuğun gelişimi açısından en iyi ebeveynlik tarzı, çocuğa sıcak ve ilgili davranırken aynı zamanda ondan beklentiye sahip olunduğunda görülüyor. Demokratik ebeveyn stili olarak da bilinen bu tarz ile yetişmiş olan çocuk birçok olumlu özelliğe sahip olabiliyor. Bu özellikler arasında çocuğun daha aktif, daha bağımsız, mutlu olması bulunuyor. Aynı zamanda çocuğun şiddete eğilim gösterme ve psikolojik rahatsızlığa sahip olma olasılığı da azalıyor. Bu ebeveynlik çeşidinde ebeveynler çocuğa sınır koyarken nedenlerini belirterek çocukla açık bir iletişim kuruyor. Ebeveynlerin çocuk ile kurduğu açık iletişim sayesinde çocuk farkındalık geliştiriyor.

2. Otoriter ebeveynlik:

Bu tarza sahip ebeveynler, kuralların ve emirlerin olduğu bir iletişim tarzını benimsiyor. Bu ebeveynlik tarzında çocuk sık sık cezaya maruz kalıyor ve bu kimi zaman fiziksel ceza dahi olabiliyor. Otoriter ebeveynlik çeşidi; çocuğu disiplin etmek için zorlayıcı, keyfi, emredici metotlara başvurabiliyor. Otoriter ebeveynlik çeşidinde çocukların ihtiyaçları karşılanmıyor. Bu sebeple bu ebeveynlik çeşidi ile yetişen çocuklar güvensiz ve mutsuz olabiliyor. Aynı zamanda bu çocuklar akademik anlamda başarısız bir performans sergilerken uyuşturucu bağımlılığı veya psikolojik sorunlar yaşamaya daha meyilli oluyor.

3. İzin verici ebeveynlik:

Çocuğa karşı sıcak ve ilgili olsa da çocuğun isteklerine hayır diyemeyen, ona sınırlar çizmekte ve kurallar koymakta zorlanan kişileri belirtiyor. Bu ebeveynlik çeşidi ile yetişen çocuklar; kendilerini kontrol etmekte, kuralları uygulamakta, sosyal ve romantik ilişkiler sürdürmekte zorluk yaşıyor.

4. İhmalkar ebeveynlik:

Bu ebeveynlik tarzına sahip ebeveynler çocuklarına sınır çizmiyor ve onlardan herhangi bir şey de beklemiyor. Çocuklarının ihtiyaçlarına karşı kayıtsız olan bu ebeveynler, psikolojik bir problem yaşıyor veya küçükken istismar ve ihmal gibi sorunlara maruz kalmış olabiliyor. Bu ebeveynlik stili ile yetişen çocuklarda dürtüsel davranışlar, psikolojik problemler ve bağımlılık geliştirme görülebiliyor.