Anne-Kız İlişkileri

Elif Topatan

Elif Topatan

Anne-Kız İlişkileri

With Love and Kisses - Carlton Alfred Smith

With Love and Kisses - Carlton Alfred Smith

Şimdiye kadar birçok mecrada anne-kız ilişkisinin ne kadar özel bir ilişki olduğunu duymuşsunuzdur. Anne-kız ilişkisi özel olduğu kadar oldukça karmaşık ve kendi içinde bile çok fazla değişkenlik gösteren bir yapıya sahip. Aynı anne-kız ilişkisinin bir ömür boyunca ne kadar farklılaştığını bir düşünün. Aynı şekilde, anne ve kız çocuğu arasındaki ilişki, her ilişki gibi inişler ve çıkışlar barındırıyor. Birçoğumuzun deneyimlediği bu ilişki, bizi birçok açıdan değiştirme ve etkileme potansiyeline sahip. Peki kurulan bu ilişki hem anneyi hem de kız çocuğunu nasıl etkiliyor?
relate-banner

Öncelikle anne-kız ilişkisi karşılıklı bir öğrenme ve etkileşim içeriyor. Dinamik bir yapıya sahip olan bu ilişki, yakınlığın kurulmasına da yardımcı oluyor. Yapılan bir araştırmada anne ve kız arasındaki yakınlığın iki farklı şekilde gelişebildiği bulunuyor. Birincisi, karşılıklı bağlanmayı içeren ve birbirlerinden bağımsız iki ayrı hayat düşüncesi kurabilen anne-kız ilişkisi. Bu tarz bir ilişkide yaşanan tartışmalarda kişiler açık ve direkt bir şekilde kendilerini ifade ediyorlar. İki taraf da eşit bir şekilde düşüncelerini dile getirebiliyor. Anne, kızının bir birey olduğunun farkında olarak davranıyor ve düşüncelerine önem veriyor. Böyle bir ilişki içerisinde büyüyen kız çocukları, ilerleyen yaşlarda başkalarına karşı daha az eleştirel oluyorlar. İkinci yakınlık türünde ise anne ve kızı arasında fiziksel yakınlığın daha önemli olduğu görülüyor. Bu ilişkideki çocuk, hayatının annesinin beklentileri ve istekleri doğrultusunda gitmesi gerektiğini hissediyor. Anneden onay bekliyor ve kendisini annesine kabul ettirmeye çalışıyor.

Bu ilişki öylesine önemli ki kız çocuklarının kendilerine duydukları saygı, annelerinin onlara gösterdikleri değerden etkileniyor. Türkiye'de yürütülen bir araştırmada anne-kız ilişkisinin öz saygıya olan etkisi üç farklı boyutta inceleniyor: bağlılık, birbirine bağımlı olma hali ve ailedeki hiyerarşiye güven. Ebeveynin gösterdiği bağlılığın çocuğun öz saygısını artırdığı ve ergenlikte olumsuz düşünce ve davranışların ortaya çıkma ihtimalini düşürdüğü bulunuyor. Öte yandan, anne- kız ilişkisinde birbirine bağımlı olma durumu fazlaysa kız çocuklarının sahip olduğu öz saygı daha düşük oluyor. Araştırmada incelenen son boyut olan ailedeki hiyerarşiye güven ise yaşça büyük kadınların kendi kızları için hep daha iyisini bildikleri düşüncesine olan inancı içeriyor. Sonuçlar, bu güven duygusunun öz saygıya hiçbir etkisinin olmadığını gösteriyor.

Zaman geçtikçe ve kız çocukları artık birer yetişkin olmaya başladıkça anne-kız ilişkisi de bazı önemli noktalardan geçiyor. Bu dönüm noktaları ile ikilinin arasındaki ilişki farklı bir boyuta taşınıyor ve birbirlerine bakış açıları da olumlu ya da olumsuz yönde değişebiliyor. Şüphesiz en önemli dönüm noktalarından biri, kız çocuğunun yetişkinliğe adım atması. Bu dönemde anne, kızının ona daha az bağımlı olmaya başladığını fark ediyor. Bu durum aralarındaki iletişimi daha açık ve sağlıklı bir hale getiriyor. Anne-kız ilişkisindeki dönüm noktalarına çocuğun evlenmesini ve annenin yeni bir partnere sahip olmasını da ekleyebiliriz. Annesinin hayatında yeni biri olduğunda çocuklar anneden gelen ilginin ve duygusal desteğin azalacağını düşünebiliyor. Bu durumda verdikleri tepki kendilerini geri çekmek olabiliyor. Benzer bir hissi anne de kızının sevgilisinin olması ya da evlenmesi durumlarında yaşıyor. Çocuk sahibi olma deneyimi de kişinin annesine bakış açısını değiştirebiliyor. Kendi çocuğu olduğunda kişinin annesiyle kurduğu bağ güçleniyor. Annelerini de sadece anne olarak değil bir birey olarak görmeye başlıyorlar.

Anne olmak zaman zaman sadece ev temizlemek, çocuk büyütmek ve yemek yapmak ile ilişkilendirilebiliyor. Aile bireylerinin bu tarz bir düşünce yapısının olması, çocukların anneyle olan ilişkilerini etkileyebiliyor. Örneğin; babanın davranışlarıyla anneye değer vermediğini hissettirmesi, kız çocuklarının anneye karşı öfke beslemesine sebep oluyor. Eğer anne bu davranışlara karşı sesini çıkarmıyorsa kızın hissettiği öfke duygusu daha da artıyor.

Gördüğünüz ve belki de deneyimlediğiniz üzere anne-kız arasındaki ilişki her zaman tozpembe olmuyor. Zaman zaman tartışmak, karşılıklı olarak birbirini daha iyi tanıyabilmeye ve birlikte büyümeye yardımcı oluyor. Peki bu ilişki nasıl daha sağlıklı yürütülebilir ve daha sağlam bir bağ nasıl kurulabilir?

  1. İletişim Kurmak
Her ilişkide olduğu gibi nasıl hissedildiğine veya ne düşünüldüğüne dair konuşmak kişilere iyi geliyor. Örneğin, annenizle ya da kızınızla bir tartışma yaşadığınızda duygularınızı açık bir şekilde dile getirmeniz birbirinizi daha iyi anlamanızı sağlıyor. Böylece aranızdaki ilişki daha güçlü bir hale getiriyor.

  1. Birbirine Zaman Tanımak
Annelerin kızlarını belli noktalarda biraz rahat bırakması ve kızların da annelerine zaman vermesi ilişkinin sağlıklı ilerleyebilmesi açısından önem taşıyor. Kızların yetişkinliğe adım attıklarında annelerine olan bağımlılıklarını azaltması kendi benliklerini oluşturmalarına yardımcı oluyor.

  1. Beklentileri Minimuma Çekmek
Anne-kız ilişkisinde beklentiler çoğunlukla anneye ait oluyor. Bu beklentiler, kız çocukları kendilerini tanımaya başladıkları zamanda onların kafalarının daha fazla karışmasına yol açabiliyor. Bu yüzden beklentileri minimumda tutmak ilişkiyi olumlu etkiliyor.

  1. Karşılıklı Güven ve Saygı Duymak
İlişkilerde güven duygusunun olması iletişimin daha sağlıklı kurulmasına yardımcı oluyor. Bir annenin kızına güvendiğini hissettirmesi, kızın kendi kararlarını özgürce alabilmesini sağlayabiliyor. Ayrıca -doğal olarak- anneler ve kızları her konuda aynı düşünmeyebiliyorlar. Karşı tarafın düşüncesini anlamaya çalışıp saygı göstermek iletişimi güçlendiriyor.

[1] Floyd, K., & Morman, M. T. (Eds.). (2013). Widening the family circle: New research on family communication. Sage Publications.
[2] Degges, S. (2019). Mothers and Daughters: Making Peace in Adulthood. Psychology Today. Retrieved from: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/lifetime-connections/201905/mothers-and-daughters-making-peace-in-adulthood
[3] Onayli, S., & Erdur-Baker, O. (2013). Mother-daughter relationship and daughter's self esteem. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 84, 327-331.
[4] Grotevant, H., & Cooper, C. R. (1998). Individuality and connectedness in adolescent development: Review and prospects for research on identity, relationships and context. In E. Skoe, & A. V. D. Lippe (Eds.), Personality development in Adolescence: A cross national and life span perspective (pp. 3-37). London: Routledge
[5] Lewis, H. B., and Herman, J. L. (1986), Anger in the mother-daughter relationship, in T. Bernay and D. W. Canter (eds.), The Psychology of Today's Woman New Psychoanalytic Visions, Lawrence Erlbaum, Hillside, NJ.
[6] Bojczyk, K. E., Lehan, T. J., McWey, L. M., Melson, G. F., & Kaufman, D. R. (2011). Mothers' and their adult daughters' perceptions of their relationship. Journal of Family Issues, 32(4), 452-481.

Benzer yazılar

Wrapped In Love - Amanda Greavette (2016)

Çocuk Sahibi Olmak Hayatımızı Nasıl Etkiler?

Çocuk dünyaya getirmek çoğunlukla kendi tercihimiz olsa da ilişki memnuniyetini, ebeveynlerin bireysel iyilik hallerini ve hayat düzenlerini oldukça etkiliyor.
We Need to Talk About Kevin - Lynne Ramsay (2012)

Bir Anne-Oğul Çatışması: We Need to Talk About Kevin

Hazırlıksız annenin, oğlu Kevin ile bağ kuramamasını anlatan bu film, istenmediğini hisseden çocuğun neler yapabileceğini gösteriyor.
Just Throw The Ball - Corinne Hartley

Evcil Hayvanların DEHB Olan Çocuklara Faydaları

Evcil hayvanlar çocuklar için harika birer yakın arkadaş olabiliyor. Bu arkadaşlık DEHB’li çocuklara birçok açıdan iyi geliyor.

Ebeveynleşme Travması

Çocukken gereğinden fazla üstlenilen yükler, ebeveynleşmemize neden olunuyor ve travmatik etkiler bırakıyor. İşte 10 maddede ebeveynleştirme travması.
Tantrum Painting- Kelci Pauk

Çocuğum Neden Öfke Nöbetleri Geçiriyor?

Çocuklar duygularını öfke nöbetleri aracılığıyla ifade edebiliyorlar. Öfke nöbetleri sırasında çocuğunuza nasıl yardımcı olabilirsiniz?
The 400 Blows - François Truffaut (1959)

Kabul Edilmemişliğin Gölgesinde Bir Çocukluk: The 400 Blows

İlgisiz bir anne, baskıcı kurallarla çalışan öğretmenler arasında kaybolan ve kendine bir yer edinemeyen Antonie’nin hayatını ele alıyor.
Untitled- Thomas Rousset

Çocukları Anlamak İçin Kitap Önerileri

Çocukların dünyası yetişkinlerin dünyasından çok farklı. Onları daha iyi anlamanızı sağlayacak kitapları sizin için derledik!
Carol in Love - Orchidof Antinous

Seks Bağımlılığı

Aktif bir cinsel hayat seks bağımlılığı anlamına gelmiyor. Dikkat edilmesi gereken nokta: Cinsel hayat sosyal hayatı olumsuz etkiliyor mu?
Alexey Venetsianov

Eyvah, çocuğumun hayvanlara alerjisi var!

Hayvan alerjilerinin sebepleri neler? Çocuğumun hayvanlara alerjisi var ama biz hayvan sahiplenmek istiyoruz, ne yapmalıyız? Bu soruların cevapları bu yazıda!
Carl Little

Ergenlikte Spor Yapmanın Mental Sağlığa Etkileri

Ergenlik döneminde spor yapmak kişileri mental açıdan nasıl etkiliyor? Kız çocukları depresyona daha mı meyilli?

footer