Yas Sürecine Destek Olmak

Beyza Nur Karlı

Yas Sürecine Destek Olmak

Burial of Atala - Anne-Louis Girodet de Roussy-Trioson

Ölüm ve kayıp gibi konuları konuşması oldukça zor. Çoğumuz sevdiği birinin kaybını yaşayan kişilerin yas sürecinde yanlarında olduğumuzu gösterebilmek için ne söyleyebileceğimiz konusunda zorluk çekiyoruz. Yas sürecindeki bu kişi ailemizden birisi veya yakın bir dostumuz olsa dahi “yanlış bir şey” söyleme konusunda endişelenebiliyoruz. Bu yazıda yas sürecindeki bir kişiyi desteklemek için neler yapabileceğimize değiniyoruz.


Kaybını anladığınızı gösterin ve iletişim kurmaktan çekinmeyin. Ölüm ya da başka tür bir kayıp hakkında konuşurken rahatsız hissetmek ya da yanlış bir şeyler söylemekten korkmak oldukça normal. Fakat yaşadıkları bir kayıptan sonra insanlarla iletişim kurmaktan kaçınmak veya sessiz kalmak, hissettikleri yalnızlık ve üzüntüyü daha güçlü bir hale getiriyor. Yas sürecindeki yakınınıza ulaşarak ihtiyaç anında orada olduğunuzu bilmelerini sağlamak düşündüğünüzden daha etkili olabilir.

İletişime geçmek için en iyi yolun hangisi olduğunu gözden geçirin. Bir kaybın yasını tutmanın farklı yöntemleri olduğu gibi bir kayıptan sonra insanlara başsağlığı dilemek veya yanlarında olduğunuzu göstermek için iletişim kurmanın da birden fazla yolu var. Bir mesajı okumak veya cevaplamak, kayıp yaşayan birisi için ardı arkası kesilmeyen telefonlardan daha yönetilebilir olabilir. Nasıl olduklarına bakmak ve yanlarında olmak için geçerken uğramalar bazıları tarafından sıcak karşılansa da başkaları için emrivaki gibi hissedilebilir. Hangi yolun daha iyi olacağını kendi kendinize bulmaya çalışmaktansa karşınızdaki kişiye sormak iyi bir yöntem.

Kendilerine biraz zaman ayırmalarına izin verin. Başka insanlarla çok zaman geçirmek istememek ya da birikmiş mesajlara dönüş yapamamak, yas sürecindeki kişilerin sırtlarında fazladan yük olarak yer edinebilir. Böyle olmamasını sağlamak için kendilerini ne zaman hazır hissederlerse size o zaman cevap verebileceklerini söyleyebilir ya da sadece kısa bir mesajla aklınızın bir köşesinde onları düşündüğünüzü hatırlatıp bu mesaja bir cevap beklemediğinizi iletebilirsiniz. Bir kayıptan sonra hayata uyum sağlamak uzun bir süre alabileceği için insanlar duygularını yönetmek için ne kadar lazımsa o kadar süreye sahip olmayı hak ediyorlar. Bu sebeple de yalnız hissetmemeleri için onlarla iletişim kurmak ama aynı zamanda da ihtiyaç duydukları alanı tanımak arasında bir denge kurmanız faydalı olabiliyor. Burada, en iyisi yöntemin neye ihtiyaç duydukları konusunda onlara danışmak olduğunu hatırlatmış olalım.

Kaybedilen kişi hakkında konuşun. Bir yakının ölümü, sanki o kişi tüm insanların hatıralarından sonsuza kadar silinecekmiş gibi hissettirebiliyor. Her ne kadar vefat eden kişi hakkında konuşmanın acı dolu hisleri ortaya çıkarma ihtimalinden korksanız da aslında pek çok insan kaybettikleri kişinin hatırası hakkında konuşabilecekleri fırsatlar yakaladıkları için minnettar oluyor. Bu konu hakkında konuşabilmek, hatıralarını kendilerinden uzaklaştırmak yerine kaybettikleri kişiyi kendi hayatlarına dahil etmelerine yardımcı olabilecek bir yol ve teselli yöntemi haline gelebiliyor. “Kaybettiğin kişiyle olan en güzel anın neydi?” ya da “Kaybettiğin kişi seni en çok ne zaman güldürmüştü?” gibi sorular yararlı olabilir.

Dinlemeye odaklanın. Yas sürecindeki kişinin sizinle neleri paylaşmayı tercih ettiğine saygı duyun ve daha fazla konuşmasını sağlamaya çalışmak yerine ne dediğini dinlemeye odaklanın. Eğer kendilerini açmak isterlerse bunun için yas tutan kişilere alan tanıyın fakat bu süreçte konuşmayı daha ileri taşımak istemeyecekleri bir noktaya gelmeleri durumunda hassasiyet gösterin.

Yas sürecindeki kişiye odaklanın. Bu zor durumun sizde de yoğun duygular uyandırması oldukça normal olsa da dikkatinizi yas sürecindeki yakınınız üzerinde tutmaya çalışın. O esnada kendi yas sürecinizi deneyimliyor olmadığınız müddetçe bu durumu kendi deneyimlerinizle karşılaştırmak pek faydalı olmuyor.

Destek aramalarına yardımcı olun. Yas sürecindeki kişilerin bazen profesyonel desteğe de ihtiyacı olabiliyor. Eğer kendilerini hazır hissediyor ve destek almakla ilgileniyorlarsa seçeneklerinin ne olduğunu bulmalarına yardımcı olabilirsiniz.

Helping someone who is experiencing grief. (2019). Mind. Retrieved from https://www.mind.org.uk/information-support/guides-to-support-and-services/bereavement/for-friends-and-family/

Benzer yazılar

Yas Sürecine Destek Olmak

Yas sürecindeki birinin nasıl yanında olabiliriz? Bu yazımızda yas sürecine destek sağlamak için neler yapabileceğimizi anlatıyoruz.

Yas Sürecine Destek Olmak

Yas sürecindeki birinin nasıl yanında olabiliriz? Bu yazımızda yas sürecine destek sağlamak için neler yapabileceğimizi anlatıyoruz.

Arkadaşlık İlişkilerinin Mutsuz Sonu: Arkadaş Ayrılığı

Bir zamanlar bizi bizden iyi bilen dostlarımız zamanla birçok sebeple hayatımızdan çıkabiliyor. Bu yazıda arkadaş ayrılıklarını ve ayrılık acısını inceledik!

Birinin Sizi Gerçekten Dinlemediğini Gösteren 5 Cümle

Bir anda kendi derdini anlatmaya başlayanlar ya da konuşurken telefona bakanlar… Birinin sizi dinleyip dinlemediğini nasıl anlarsınız?

Romantik İlişkilerde Empati Kurabilmek

Romantik ilişkilerde empatinin önemini bilmek kadar, nasıl empati kuracağımızı bilmek de ilişki memnuniyeti konusunda önemli rol oynuyor.

Tuvalet Eğitimi Öncesinde Bilmeniz Gerekenler

Tuvalet eğitimi önemli olduğu kadar zor ve hassas bir süreç. Bu süreci sağlıklı yönetebilmek için öncesinde biraz bilgi edinmekte fayda var.

Ekolojik Yas

Bir yandan çaresiziz, öte yandan da bitkilerin, hayvanların, ormanların yani kaybettiklerimizin ardından bir yas tutuyoruz. Peki nedir bu ekolojik yas?

Ekolojik Kaygı

İklim krizi, su kıtlığı, yangınlar… Tüm bunlar geleceğe dair kaygı duymamıza sebep oluyor. Peki neden?

İçini Açamamak: şarkılarla Kaçıngan Bağlanma

İnsanların %21'inin kaçıngan bağlanma türüne sahip olduğu düşünülüyor. Peki, bunun müzikte ne gibi yansımaları var?

Ayrılık Da Sevdaya Dahil Mi?

Neredeyse hepimiz bir ilişkinin sona ermesinden sonra yas sürecinden geçiyoruz. Yas sürecinde bizi hangi aşamalar bekliyor?

Unutmak ve Hatırlamak Arasında Kalmış Bir Hikaye: Hiroşima Sevgilim

Travmatik deneyimler yıllar geçtikten sonra dahi etkisini korumaya devam ediyor. Hiroşima Sevgilim filmi bu durumu açıkça gösteriyor!

Çocuklar ve Hayvanlar - Yanlış Bilinenler

Ölüm hayatın bir gerçeği olduğu gibi, kimi çocuklar da özellikle hayvanların ölümüyle bu süreci erkenden deneyimleyebiliyor.

Çalışanlarla Ruh Sağlığı Hakkında Konuşmak

Ruh sağlığı hassas bir konu ve hele de iş yerinde bununla ilgili konuşmak kolay olmayabilir. Bu yazımız bu konuda size yardımcı olabilir.

Çocuğunuzu hem sevip hem de...

Annelik her zaman mutlu anlardan ibaret olmayabiliyor. Sınır koymakta ya da benliğinizi korumakta zorlanıyorsanız yalnız değilsiniz.

Bir yakınınızın stresini azaltmak için...

Kimi zaman sevdiklerimiz stresli bir durumla baş ederken, onlar için elimizden ne gelebilir diye düşünüp duruyoruz. İşte yapabilecekleriniz...

Aşırı Düşünmeyi Nasıl Azaltabiliriz?

Birçoğumuz yoğunluğumuzun ve meşguliyetimizin arasında aşırı düşünüp kendimizi strese sokmayı başarıyoruz. Bu durumu nasıl azaltabiliriz?

Hayali arkadaşlar çocukların yaratıcılığını artırıyor.

Çocukken hiç hayali bir arkadaşınız oldu mu? Peki ya aileniz bundan endişeli miydi? Gelin hayali arkadaşlıkları inceleyelim.

Evcil hayvanlar kayıpla başa çıkmamızda yardımcı oluyor!

Evcil hayvanlarımız, bir kayıp sonrası bizi yatıştırabiliyor, sakinleştirebiliyor ve tek bir bakışları bile gülümsememize yetebiliyor.

Yakınlarımızı hayal etmek bizi olumlu etkiliyor!

Daha önce hiç çok sevdiğiniz birini hayal etmenin modunuzu yükselttiği oldu mu? Ya da hayali gerçeğinden daha güzel diye düşündüğünüz?

Ayrılık sonrası hangi süreçlerden geçiyoruz?

Ayrılıklar da tıpkı ölüm gibi yas sürecini tetikleyebiliyorlar. Peki bu yas sürecindeyken hangi duyguları ve davranışları deneyimliyoruz?

Mükemmel Bir Seks Hayatı Ulaşılmaz Değil

Cinselliğin varlığı, sıklığı ve kalitesi ilişkinin kalitesini de derinden etkiliyor. Peki, iyi bir seks yaşantısı için neler yapılabilir?